1 Mayıs tüm dünyada coşkuyla kutlandı… Hangi talepler öne çıktı?
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, bu yıl da dünya genelinde milyonlarca emekçiyi sokaklara döktü. Emekçiler, uygunlaştırılmış fiyatlar, insanca çalışma şartları, toplumsal güvenlik, toplumsal cinsiyet eşitliği ve demokratik hakların korunması üzere taleplerle meydanları doldurdu. Avrupa’da sendikalar, çok sağa karşı gayret daveti yaparken; İspanya’da çalışma saatlerinin azaltılması, Almanya’da toplumsal garantilerin güçlendirilmesi, İtalya’da ise taban fiyat yasası talebi öne çıktı.
Asya ülkelerinde ise dikkatler ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifeleri siyasetlerine ve bunun istihdam üzerindeki muhtemel tesirlerine çevrildi. Japonya’dan Tayvan’a kadar birçok kentte protestocular, global ekonomik istikrarsızlık, düşük fiyatlar ve işten çıkarmalara karşı seslerini yükseltti.
Türkiye’de ise 1 Mayıs, hem emekçi hakları hem de demokrasi talebiyle kutlandı. İstanbul’da muhalefetin sembol ismi, İBB’nin tutuklu Belediye Başkanı ve CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı Ekrem İmamoğlu protestoların odak noktasındaydı.
FRANSA
Fransız sendikaları, bu yılki kutlamaları ‘aşırı sağa karşı, barış, özgürlük ve toplumsal adalet için’ temasıyla organize etti. Geçen yıl ülke genelinde 121 bin kişi sokaklara çıkmış, 12 bin polis vazife almıştı. Bu yıl Paris’te 15 bin kişinin yürümesi bekleniyor. İçişleri Bakanı Bruno Retailleau, olası şiddet hareketlerine karşı anında müdahale edileceğini duyurdu.
ALMANYA
Almanya’da 1890’dan bu yana emek çabasının sembolü olan 1 Mayıs, ülke genelinde onlarca şovla kutlandı. Berlin’de belediye binası önünde düzenlenen şova 5 binden fazla kişi katıldı. Talepler ortasında yüksek fiyat ve toplumsal güvenlik ön plana çıkıyor.
İTALYA
İtalya’da üç büyük sendika öncülüğünde düzenlenen yürüyüşlere iştirak ağırdı. Başbakan Giorgia Meloni, X (eski Twitter) hesabında hükümetinin istihdam siyasetlerini övdü, “2,5 yılda 1 milyondan fazla yeni iş yaratıldı” dedi.
Buna rağmen, Roma’daki yürüyüş öncesi konuşan merkez sol Demokrat Parti önderi Elly Schlein, minimum fiyat yasasının engellendiğini vurguladı ve Meloni’yi “çalışan fakirlere sırt çevirmekle” suçladı.
İSPANYA
İspanya’da 50’den fazla kentte düzenlenen şovlarda iki ana talep öne çıktı: haftalık çalışma mühletinin 40 saatten 37,5 saate indirilmesi ve işten çıkarmaların zorlaştırılması. Çalışma Bakanı Yolanda Díaz, “Bu, haftada 40 saat çalışılan son 1 Mayıs olacak” dedi.
TÜRKİYE
Türkiye’de 1 Mayıs, yalnızca emekçi hakları için değil, birebir vakitte demokrasi ve özgürlük talepleri için de bir platform oldu. Bu yılın en dikkat alımlı gündemi, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Mart ayında mahpusa atılmasıydı. Bu karar, son on yılın en büyük kitlesel protestolarını tetiklemişti.
İstanbul’da merkezi noktalar kapatıldı, toplu taşıma durduruldu. Taksim Meydanı’na yürümek isteyen göstericilere müdahale edildi. Gün uzunluğu, gözaltılara müdahale etmeye çalışan avukatlar dahil 400’e yakın kişi gözaltına alındı.
ASYA’DA TRUMP PROTESTOLARI
Tokyo’dan Taipei’e, Manila’dan Jakarta’ya kadar Asya’nın dört bir yanında düzenlenen gösterilerde ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret siyasetlerine yönelik tenkitler öne çıktı. Tokyo’daki bir şovda Trump’a benzeyen bir kukla taşındı. Talepler ortasında daha yüksek fiyatlar, toplumsal cinsiyet eşitliği, sıhhat hizmetleri ve Gazze için ateşkes daveti vardı.
TAYVAN
Taipei’de 2 bin 500 sendika üyesi yürüdü. Emekçiler, Trump’ın tarifelerinin istihdam kaybına yol açabileceğini söyleyerek hükümetin emekçileri koruyacak planlar sunması gerektiğini vurguladı. Lider Lai Ching-te, iş piyasasını desteklemek gayesiyle 11,3 milyar avroluk bütçe teklifini açıkladı.
FİLİPİNLER
Manila’da binlerce personel cumhurbaşkanlığı sarayı yakınında yürüdü. Polis barikat kurdu. Talepler ortasında fiyat artışı ve yerli istihdamın korunması vardı.
ENDONEZYA
Başkent Cakarta’da Ulusal Anıt Parkı‘nda konuşan Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, “Yoksulluğu ortadan kaldırmak için var gücümüzle çalışacağız,” dedi. 200 binden fazla emekçinin ülke genelinde yürüyüşlere katılması bekleniyor.
Talepler ortasında taşeron kurallarının kaldırılması, fiyat artışı ve göçmen emekçilerin korunması yer alıyor.
