Karanlıktan neden korkarız ve bunu nasıl aşarız?
Eğer bir örümcek gördüğünüzde irkilmiyor ya da asansörde mahsur kalacağınızı düşündüğünüzde nefesiniz kesilmiyorsa şanslınız demektir.
Zira Macquarie Üniversitesi Ruhsal Bilimler Okulu‘nda klinik psikolog ve profesör Melissa Norberg‘e göre, “İnsanların yüzde 70’inden fazlası mantıksız bir endişeye sahip.”
Norberg ekliyor, “Irrasyonel bir dehşet ile fobi tam olarak tıpkı şeyler değildir. Fobiler, nizamlı olarak kasvete neden olan ve bireylerin hayatlarına müdahale eden, mantıksız yahut epeyce abartılı kaygılardır…”
Prof. Melissa Norberg
KARANLIKTAN KORKAR MISINIZ?
Prof. Norberg’e nazaran, tehlike sinyallerinin karanlıkta harekete geçmesinin temel sebebi, beklediğinizden çok daha mantıklı ve kolay.
Norberg, bu durumu, “İnsanlar karanlığı korkutucu buluyor, zira duyularımızdan birini ortadan kaldırıyor. Belirsizliğe katkıda bulunuyor ve birçok insan belirsizlikle başa çıkmayı rahatsız edici buluyor” kelamlarıyla açıklıyor.
IFLScience’ta yer alan habere nazaran, “Görme yetisinin ortadan kalkması bir şeyleri hayal etmeyi kolaylaştırıyor. Yani gece çöktüğünde ya da karanlık bir odaya girdiğimizde, zihnimiz derhal birkaç dakika evvel hayal etmediğimiz şeyleri hayal etmeye başlıyor.”
Klinik psikolog Norberg’e göre; canavarlar, hayaletler ve hayvanların karanlıkta saklanıp bizi yakalamak için beklediğine yönelik kuşkular ise küçük yaşlardan itibaren karanlıkla ilişkilendirmeyi öğrendiğimiz hisler.
NASIL ÜSTESİNDEN GELİNİR?
Peki, karanlık kaygısıyla başa çıkmanın, yatarken ışıkları açık bırakmak dışında bir yolu var mı? Aslında var, ancak muhtemelen bundan hoşlanmayacaksınız.
Norberg’e nazaran, “Fobiler için altın tedavi, ‘maruz bırakma’ terapisidir ve başka pek çok tedavi metodundan daha âlâ sonuç verir.” Öbür bir deyişle, korkunuzla yüzleşmeniz gerekir.
Uzman psikolog, bu durumu şu tabirlerle açıklıyor:
“Maruz bırakma terapisi, korkulan uyaranla tehlikeli olmayan bir biçimde yüzleşmeyi ve uyaranın, korkulmasına gerek olmadığını birinci elden öğrenmeyi içerir. Bu da karanlık odalara girmek ve geceleri yalnız kalmak manasına gelir. Karanlığın tehlikeli olmadığına ikna edici bir biçimde inanana kadar bunu tekrarlamalısınız…”
“Hemen akabinde kendinize şu soruları sormalısınız: Korkulan sonuç gerçekleşti mi? Şayet olduysa, ne kadar berbattı? Korkulan olayın gelecekte gerçekleşme mümkünlüğünün ne kadar olduğunu düşünüyorum?”
“Sonuç olarak: 1) Korkulan, neredeyse hiçbir vakit gerçekleşmez; 2) Gerçekleştiğinde, neredeyse hiç beklediğimiz kadar makus değildir; ve 3) Gerçekleştiğinde, bununla başa çıkabiliriz…”
