4 bin yıllık müzik aleti bulundu: ‘Türünün ilk örneği’
Arkeologlar, Umman’ın güneydoğusunda yer alan Dahwa bölgesindeki hafriyatlarda, birinci bakışta bağımsız iki disk üzere görünen lakin daha sonra tek bir müzik aletinin modülleri olduğu anlaşılan ziller ortaya çıkardı.
M.Ö. 2200 ila M.Ö. 2000 yıllarına tarihlenen bu bulgu, Bronz Çağı’na ilişkin ender müzik aletlerinden biri olarak nitelendiriliyor.
Bilim insanları, bu değerli keşfi 8 Nisan’da Antiquity isimli saygın arkeoloji mecmuasında “Dahwa’dan Bronz Çağı Zilleri: Umman’da İndus Müzik Gelenekleri” başlıklı akademik makaleyle duyurdu. Zillerin İndus Vadisi Uygarlığı’yla kültürel temaslara işaret edebileceği söz edildi.
BOYUTLARI VE YAPISI DİKKAT ÇEKİCİ
Kazılarda ortaya çıkarılan zillerin her biri 138 mm çapında, ince duvarlı ve merkezlerinde 4,2 mm çapında delikler bulunuyor. Yüzeylerinde rastgele bir hasar olmaması, bu zillerin kasıtlı ve ihtimamlı bir halde saklandığını düşündürüyor.
Arkeologlar, zillerin binlerce yıl boyunca toprak altında birbirine aşınarak hasar aldığını da belirtti.
Uzmanlara nazaran bu ziller, tapınak inşası üzere ritüel emellerle kullanılmış olabilir. Dahwa’daki keşif, Tunç Çağı’nda müziğin sırf cümbüş değil, birebir vakitte dini ve toplumsal merasimlerin bir kesimi olduğunu düşündürüyor.
Çalışmanın müelliflerinden Dr. Khaled Douglas, Archaeology mecmuasına yaptığı açıklamada şu tabirlere yer verdi:
“Bu ziller, Umman’da uygun belgelenmiş arkeolojik bağlamda bulunan çeşidinin birinci örneği. Hem kronolojik olarak erken periyoda ilişkin olmaları hem de yapısal benzersizlikleriyle dikkat çekiyor. Bu keşif, bölgedeki müzik kültürüne dair bilinen birçok varsayımı sorgulamamıza neden oldu.”
MÜZİĞİN KADİM GEÇMİŞİNE IŞIK TUTUYOR
Arkeologlar, antik müzik aletleri hakkında bilgi eksikliğinin, ekseriyetle organik gereçlerin vakitle yok olması nedeniyle yaşandığını belirtiyor. Bu yüzden metal alaşımlı zillerin günümüze ulaşmış olması, bilim insanları için büyük bir fırsat manasına geliyor.
Araştırmacılar, Dahwa zillerinin müzik, dans ve kült ortasında nasıl bir bağ kurduğunu anlamak için ileri tahlillere devam edeceklerini bildiriyor. Çalışmada şu sözlere yer verildi:
“Bu ziller, Arap Körfezi etrafındaki kültürler ortasında erken periyot etkileşimin göstergesi olabilir. Tunç Çağı toplumlarında müziğin çok taraflı rolü, ilerleyen araştırmalarda daha da aydınlatılacaktır.”
