Uzmanından ağız gargarası için uyarı: ‘Seçerken üç kez düşünün’
Diş Doktoru ve Ağız, Diş, Çene Cerrahı Dr. Birkan Taha Özkan, kullanımı yaygınlaşan ağız gargaralarına karşı ikazlarda bulundu. Prof. Dr. Özkan, özellikle pH pahası düşük (asidik) ve alkol içeren eserlerin dişlerde hassasiyet, çürük artışı, diş yüzeyinde renklenme ve mine incelmesine yol açtığını söyledi. Alkol, klorheksidin ve ağır antiseptik içeren ağız gargaralarının lisan yüzeyindeki tat tomurcuklarını vakitle silikleştirdiğini belirten Prof. Dr. Özkan, “Özellikle asidik içerikli ve alkol bazlı gargaraların uzun müddetli kullanımı, diş minesinde erozyon, lisanda tat alma duyu kaybı, diş eti hastalıkları ve ağız mukozasında hasar üzere problemlere yol açabiliyor” dedi.
“TAT ALMA DUYUNUZU YİTİREBİLİRSİNİZ”
Yoğun alkol, klorheksidin ve antiseptik içeren ağız gargaralarının lisan üzerindeki tat tomurcuklarına ziyan verdiğini belirten Özkan, “Tat alma duyunuzu yitirebilirsiniz. Ağır alkol, klorheksidin ve antiseptik içeren ağız gargaraları, lisan üzerindeki minik tat tomurcuklarının (papillaların) silikleşmesine ve yok olmasına neden oluyor. Bu da vakitle lisan yüzeyinde pürüzsüzleşme, tatlı, tuzlu, acı üzere tatları algılayamama ve ağız içinde ve yanakta kronik yanma hissi oluşturuyor. Tat alma hissini kaybetmek, ömür kalitesini direkt tesirler. Lisan üzerindeki papillaların hasarı bir noktadan sonra geri dönüşümsüz olabilir. 2024 yılında yapılan bilimsel çalışmalar, tertipli ağız gargarası kullanan bireylerde yüzde 18 oranında tat kaybı ve lisan yanması hadiselerinin görüldüğünü göstermiştir” diye konuştu.
“DİŞ BEYAZLATMAK İSTERKEN ZİYAN VERİLİYOR”
Özellikle alkol oranı yüksek (yüzde 20 üzeri) ya da asidik yapıdaki ağız gargaralarının ağız mukozası ve dişeti epitelinde önemli hasarlara yol açtığını belirten Prof. Dr. Özkan, “Bu durum yanak içlerinde ve diş etlerinde şiddetli yanma, kuruluk, soyulma, ilerleyen süreçte açık yaralara (ülserlere) yol açar. Her gargara kullanımında aslında ağzınızın kollayıcı katmanını yakıyor olabilirsiniz. Yanak mukozasındaki bu mikro hasarlar vakitle daha büyük sistemik enfeksiyonlara da kapı ortalar. pH pahası düşük gargaralar, diş minesinde asit erozyonuna yol açıyor. Sonuç olarak, diş hassasiyeti, diş çürük oluşumunda artış, diş minesinin incelmesi, diş renginde yoğunlaşma yahut diş yüzeyinde sararma. Dişlerinizi beyazlatmak isterken, yanlış gargara kullanımıyla dişleri aşındırıyor ve diş çürüklerine davetiye çıkarıyorsunuz. 2024 yılında yapılan bilimsel çalışmaya nazaran, tertipli gargara kullanan bireylerde yüzde 32 oranında diş erozyonu tespit edilmiştir” sözlerini kullandı.
“ÇENE KEMİĞİ BİLE ZİYAN GÖREBİLİR”
Çene kemiğinin de önemli ziyan görebileceğini lisana getiren Prof. Dr. Özkan, “Özellikle klorheksidin bazlı gargaralar, dişlerin üzerinde koyu kahverengi, siyahımsı lekeler oluşturur. Bu renklenmeler diş taşı üzere kalıcı hale gelebilir hatta diş yüzeyindeki lekeler profesyonel temizlikle dahi tam olarak giderilemeyebilir. Metal sülfür ve maillard tepkisi sonucu diş ve diş dolgusu kenarlarında kalıcı renk değişimi görülür. Yüzde 2’lik klorheksidin kullanımı, yüzde 9,8 oranında mukozal ülserasyon ve beyaz plak oluşumuna yol açabilir. Sağlıklı dişlerinizin görünümünü bozarak estetik tasaya sebep olabilirsiniz. Bu hasar bazen telafisi çok güç bir noktaya ulaşır. Bu nedenle uzun vadeli kullanımdan çok makul kısa vadeli kullanımı renklenmenin de önüne geçebilir. Çene kemiğinize bile ziyan verebilir, Uzun periyodik antiseptik ağız gargarası kullanımı, ağız florasındaki yararlı bakterileri yok ederek, diş eti hastalıklarının hatta periodontitse (ileri diş eti hastalığına) ilerlemesine, diş eti çekilmesine, diş kayıplarına ve çene kemiğinde erimeye taban hazırlar” biçiminde konuştu.
“KALP DAMAR HASTALIKLARINI TETİKLEYEBİLİR”
Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, ağız gargaralarının temiz bir hijyen eseri üzere görülmemesi gerektiğini vurgulayarak, “Sadece ağzınız değil, tüm bedeniniz tehlikede. Klorheksidin üzere güçlü antiseptikler, ağız mikrobiyotasını bozarak ağızdan mideye ve kalbe kadar olan nitrat-nitrit-oksit istikrarını tesirler. Bu durum uzun vadede hipertansiyon, kalp damar hastalıkları ve bağışıklık sistemi zayıflamasına yol açabilir. Temiz bir gargara kullanımı, vakitle sistemik kalp damar sorunlarına bile neden olabilir. Ağız sıhhati, beden sıhhatinin kapısıdır. Ağız gargarası seçerken üç kere düşünün. pH’ı nötr yahut hafif alkali olan eserleri tercih edin. Alkol içermeyen formülleri seçin. Uzun vadeli kullanımda kesinlikle diş doktorunuza danışın. Ağızda tat kaybı, yanma, dişlerde lekelenme üzere belirtiler görürseniz gargara kullanımını derhal bırakmalısınız. Ağız gargarası temiz bir hijyen eseri değildir” dedi.
