Hindistan-Pakistan gerilimi: Türkiye nasıl bir politika izliyor?
Türkiye de bölgenin iki değerli nükleer gücü ortasındaki uyuşmazlığı yakından izleyen ve itidal daveti yapan ülkeler ortasında.
Dışişleri Bakanlığı’ndan 7 Mayıs’ta yapılan yazılı açıklamada, “Hindistan tarafından düzenlenen taarruz topyekûn bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu çeşit kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı amaç alan akınları kınıyoruz” tabirlerine yer verildi.
Açıklamada ayrıyeten “Pakistan’ın, 22 Nisan’da gerçekleştirilen terör saldırısının araştırılması tarafındaki davetini destekliyoruz” sözleri kullanıldı.
Böylece bakanlık, Hindistan’ı kınarken Pakistan’ın olayın araştırılması tezine dayanak vermiş oldu.
Hindistan, Pakistan’ı Keşmir’de 22 Nisan’da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçluyordu.
Pakistan ise bu iddiayı reddederek Hindistan’ın saldırıyı “bahane olarak” kullanmaya niyetlendiğini öne sürüyordu.
Hem Hindistan hem de Pakistan Keşmir bölgesinde hak argüman ediyor.
TÜRKİYE, PAKİSTAN İLE TEMAS HALİNDE
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 22 Nisan’daki hücumun ardından Pakistan Dışişleri Bakanı Muhammad Ishaq Dar ile iki defa telefonda görüştü.
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, 26 Nisan ve 7 Mayıs’ta yapılan görüşmelerde Pakistan ile Hindistan ortasındaki son gelişmelerin ele alındığı dışında bir bilgi paylaşmadı.
Türkiye ile Hindistan ortasında bu süreçte bir diplomatik temas olup olmadığı bilinmiyor.
Hint basınından son günlerde çıkan haberlerde, Türkiye’den Pakistan’a silah gönderildiğine ait argümanlar yer aldı.
İletişim Başkanlığı, 28 Nisan’da yaptığı açıklamada bu argümanları yalanladı.
Başkanlık, yalnızca bir askeri uçağın yakıt ikmali nedeniyle Pakistan’a indiğini kaydetti.
PAKİSTAN İLE ASKERİ İŞ BİRLİĞİ YÜKSEK
Ankara’nın Hint yarımadasındaki Müslümanlarla münasebetleri Kurtuluş Savaşı sürecine kadar dayanıyor.
Pakistan’ın bağımsızlığını kazandığı 1947 sonrası ise Ankara-İslamabad bağlantıları her açıdan gelişti.
Keşmir meselesinde Pakistan’ı destekleyen Türkiye, çabucak hemen her BM Genel Kurulu toplantısında mevzuyu gündeme getirmeye ihtimam gösterdi.
Pakistan da emsal halde Kıbrıs sorunu kapsamında Türkiye’ye en çok dayanak veren ülkeler ortasında yer aldı.
Ankara-İslamabad münasebetlerinin en görünür ilerleme gösterdiği alan askeri ve savunma sanayi.
İki ülke ortasında askeri çerçeve işbirliği muahedesi 2001’de imzalandı.
O tarihten bu yana çerçeve muahede kapsamında belirlenen eğitim, ortak tatbikatlar üzere birçok alanda yapılan mutabakatlar, askeri işbirliğinin kurumsal altyapısını oluşturdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 12-13 Şubat’ta gerçekleştirdiği Pakistan ziyaretinde de ele alınan mevzuların başında askeri ve savunma sanayi işbirliği geldi.
Türkiye son periyotta Pakistan’ın hava, deniz ve kara kuvvetlerindeki envanterinin genişletilmesi için değerli projeler gerçekleştiriyor.
Pakistan için korvetler inşa eden Türkiye, denizaltıların güncellenmesi sürecine de dayanak sağlıyor.
Pakistan’ın F-16 savaş uçaklarının modernizasyonuna dayanak veren Türkiye, ayrıyeten ülkeye ATAK helikopterleri de tedarik ediyor.
Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) bilgilerine nazaran 2020-24 ortasında Türkiye’nin silah ihracatının yüzde 10’u bu ülkeye gerçekleşti.
HİNDİSTAN’LA BAĞLAR NE SEVİYEDE?
Türkiye, global ekonomik yükün Batı’dan Doğu’ya kaydığı görüşünden hareketle son periyotta “Yeniden Asya” ismini verdiği bir açılımla Hindistan’ın da yüklü olarak yer aldığı bu coğrafyaya ilgisini artırdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2017’de Hindistan’a yaptığı ziyaret kıymetli bir gelişme olarak görüldü.
Türkiye ayrıyeten BRICS’e iştirak niyetlerini daha güçlü verdiği devirlerde de Hindistan ile münasebetlere dönük sıcak iletiler vermeye dikkat etti.
Erdoğan’ın 2024 yılındaki BM Genel Kurulu toplantısında Keşmir konusunu bu nedenle gündeme getirmediği de tez edildi.
Ancak Keşmir başta olmak üzere jeopolitik tansiyonlarda Ankara’nın İslamabad yanlısı siyasetlerinin Hindistan ile münasebetlerin hedeflenen seviyeye çıkmasını zorlaştırdığı yorumları yapılıyor.
