Ara seçimlerde yalnızca 12 kadın muhtar: Ataerkil kültür engel olmayı sürdürüyor

Türkiye’de bayanların siyasete iştirak oranı düşük düzeyde. 2024 yerel seçimleri sonrasında bayan muhtar sayısı bin 134’ten 1680’e yükselmesine rağmen bayan muhtar oranı sadece yüzde 3.3. Çeşitli nedenlerle boş bulunan mahalle, köy muhtarlıkları ve ihtiyar heyetlerinin belirlenmesi için 405 yerleşim ünitesinde, halk oylaması için de iki yerleşim ünitesinde geçen hafta seçim yapıldı. Resmi olmayan sonuçlara nazaran sırf 12 bayan muhtar seçildi.

Global Eşitlik ve Kapsayıcılık Ağı Başkanı Ayşe Kaşıkırık, “Aslında bize bu seçim sonuçları bir defa daha ataerkil kültürün bilhassa Karadeniz bölgesinde hâlâ çok yaygın olduğu ve doğunun kimi vilayetlerinde de yeniden ağır bir biçimde hissedildiğini gösterdi. Karadeniz bölgesindeki neredeyse Trabzon, Rize, Artvin, Giresun, Bayburt’ta bayan muhtar bu orta seçimde seçilemedi. Bayburt 2024 mahallî seçim sonuçlarına nazaran bir tane bile bayan muhtarı olmayan tek ilimiz. Bura orta seçimde de seçilmedi” dedi.

‘ZEMİNE OTURMALI’

“Erkekler 30-40 yıl üzere uzun müddet muhtarlık yapıyorlar” diyen Kaşıkırık. “Seçildikten sonra çok kısa bir vakit içerisinde vefat üzere ya da sıhhat meseleleri sebebiyle muhtarlık koltuğunu bırakmak zorunda kalıyorlar. İkinci bir mevzu muhtarlık babadan oğula geçiyor. Bayanlarda ise nadiren vefat eden eşin yerine bayan seçiliyor. Bu babadan oğula geçme sistemini de saltanatını da kırmamız gerekiyor” diye konuştu. Kaşıkırık, “Bir belediye meclis üyeliği, belediye başkanlığı, milletvekilliği üzere adaylar bir müracaat evrakını YSK’ye yahut siyasi partiye iletemiyor. Muhtarlar partisiz olduğu için bunu YSK’nin incelemesi lazım. İncelemediği için birçok muhtarın da kabahat kaydı var. Bir demokratik tabana oturtmak lazım” tabirlerini kullandı.