Misilleme ve çöküş senaryoları: ‘Rejim zora girebilir’
Ülgen, Hamas’ın İsrail’e saldırısının başladığı 7 Ekim 2023’ten sonra bölgede İran’ın gücünün test edildiği bir periyoda girildiğini tabir etti. “İran’a dönük bu caydırıcılık testi, evvel Tahran’ın nüfuzunun yüksek olduğu Suriye ve Lübnan üzere yakın çemberde başladı” diyen Ülgen, İsrail’in geçen yıl İran’a yönelik operasyonlarında, Tahran’ın karşılık verme gücünün “oldukça sınırlı” olduğunun görüldüğünü belirtti.
“Bu noktadan sonra İsrail’de odak, İran’a çevrildi” diyen Ülgen, İran’ın askeri caydırılığının kuvvetli olmadığının anlaşılması ve 7 Ekim sonrası başlayan dinamiğe işaret ederek “Bir de ABD’nin İsrail’in saldırgan hallerine pürüz olmaması. Bunlar bir ortaya gelince İsrail maksat büyüttü” sözlerini kullandı. Ülgen, sıkıntının sırf nükleer altyapıya ziyan verilmesi olmadığını söyledi. “İran’da bir rejim değişikliğine gidebilecek ölçüde bir çatışma başladı” diye konuştu.
ABD ile İran’ın nükleer görüşmelerin akıbetine ait dış siyaset analisti, “İran, misilleme yapar ve bir askeri istikrar oluşursa müzakere masasına dönebilir. Eli zayıflamış olarak masaya oturması gerçekçi değil. Bu da çatışmaların uzamasına yol açabilir” yorumunda bulundu.
“Çatışmaların uzaması halinde Türkiye, en makus etkilenen ülkerden olur” diyen Ülgen, Ankara, milletlerarası piyasalardaki aksiliklerden ve bilhassa petrol fiyatlarını artmasından ziyan görebilir” dedi. Ülgen, askeri belirsizliklerin sürmesinin İran’da çözülme senaryosunu tetikleyebileceğinin altını çizdi. Ülgen, “Ortadoğu’da daha evvel yaşananlara benzeri lakin sarsıntısı daha büyük bir istikrarsızlığa yol açabilir” sözlerini kullandı. Bölgedeki insani trajedilerin Türkiye’de de yakından hissedildiğini söyledi.
MİSİLLEME SENARYOLARI
Tahran’daki iktidarın, meşruiyetinin sorgulanmaması için askeri bir atak yapmasının beklendiğine dikkat çeken Ülgen, “İran’ın buna yansısı farklı kanallardan olacaktır” öngörüsünde bulundu. Ülgen, muhtemel senaryoları şöyle kıymetlendirdi: “İran, kendi topraklarından İsrail’e füzeler ve insansız hava araçlarıyla saldırabilir. İkincisi, İran’ın vekilleri Yemen ve Lübnan’da zayıflayan Hizbullah’tan ataklar beklenebilir. Üçüncüsü de İsrail’e vermiş olduğu siyasi takviyeden ötürü ABD’nin de bölgedeki varlıkları tehdit altına girebilir. Bir öbür senaryoda da Tahran, ABD Başkanı Donald Trump’a iç siyasette ziyan vermek ismine Hürmüz Boğazı’ndaki deniz trafiğini bloke ederek petrol fiyatlarının artmasını sağlamaya çalışabilir. Beşinci boyutu ise İran, vekil güçleriyle İsrail’in içerisinde terör ataklarına girişebilir.
