ABD, IŞİD söylemini yineledi: ‘Türkiye’nin güvenlik endişelerini anlıyoruz’

Suriye’de Beşşar Esad idaresinin devrilmesinin akabinde Ankara’da diplomasi trafiği sürüyor.

Suriye özel gündemiyle Ankara’ya iki günlük çalışma ziyareti düzenleyen ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşar Vekili John Bass; Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Dışişleri Bakan Yardımcıları Nuh Yılmaz, Burhanettin Duran ve Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile olan görüşmelerinin akabinde basın mensuplarıyla çevrimiçi toplantı gerçekleştirdi.

Ziyaretin ana odağının iki hükümet ortasındaki son gelişmeler ve Suriye’de devam eden geçiş sürecini desteklemek olduğunu aktardan Bass, “Suriye’nin öteki komşularıyla, Ortadoğu ve Avrupa’daki müttefiklerimiz ve ortaklarımızla nasıl birlikte çalışabileceğimizi tartıştık. Emelimiz, Suriyelilerin daha düzgün bir gelecek inşa etme fırsatını değerlendirmelerine yardımcı olmaktır” dedi.

Ankara’daki görüşmelerin yapan ve verimli geçtiğini lisana getiren Bass, geçiş sürecini desteklemek ismine birlikte yahut birbirini tamamlayıcı halde nasıl hareket edilebileceğinin üzerinde durulduğunu belirterek Suriye’nin toprak bütünlüğü ve iç güvenliğine vurgu yaptı. Suriye’de IŞİD başta olmak üzere etkin olan terör örgütlerinin yine ortaya çıkmasını engellemek için atılması gereken somut adımların tartışıldığını bildiren Bass, bu tıp bir tehdidin ‘Suriyeliler ve Suriye’nin komşuları’ için risk oluşturacağını söyledi. 

YABANCI SAVAŞÇILAR

ABD olarak Türk hükümetinin ve halkının on yılı aşkın müddettir üç milyondan fazla Suriyeliyi ağırlama konusundaki ‘cömertliğini’ taktir ettiklerini söz eden Bass, “Amacımız, Suriye içinde tüm Suriyeliler için daha âlâ ve daha inançlı bir ortam yaratmanın yanı sıra, Türkiye, Irak, Ürdün ve Suriye’nin öbür komşularının güvenlik kaygılarını ele almaktır. Bu elbette çok kıymetli ve bu mevzudaki diyaloğu sürdürmemiz gerekiyor. Bugünkü görüşmelerimizin değerli bir odak noktası, YPG’nin ve Suriye’deki öteki yabancı terörist savaşçıların varlığı oldu” dedi.

Silahlı kümelerin ulusal hükümete devredilmesi gerektiğini aktaran Bass, SDG ve terör örgütü YPG üzere ögelerin şu anki idareyle görüşmelerinin ehemmiyetine işaret etti. Bass, “Ancak bu süreç, geçiş periyodunda, Suriye içinde, Türkiye’de yahut öbür hükümetler için öbür terörist örgütlerden kaynaklanabilecek ani riskler yaratmamalıdır. Bu nedenle, süreksiz hükümetin, Suriye toplumunun diğer kesimleriyle iş birliği yaparak, gelecekte nasıl bir hükümet modeli oluşturulacağını belirlemesi ve bu iç güvenlik sorumluluklarını ülkenin tamamı için tekrar üstlenmesi karmaşık bir süreçtir. Biz ve birçok müttefikimiz, bilhassa Türkiye, Şam’daki süreksiz otoritelerin bu süreçte başarılı olması için takviye vermeye kararlıyız” tabirlerini kullandı. 

IŞİD KAMPLARI

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Suriye’de hiçbir terörist tertibe ve yabancı teröriste yer olmadığı tarafındaki telaffuzunu yineleyen Bass, Suriye’de bulunan her yabancı teröristin ülkeyi terk etmesi gerektiğini söyledi.

Bass, “Bu bireyler sorumlu bir süreç çerçevesinde, geldikleri ülkelere, vatandaşlıklarının olduğu ülkelere dönmeli ve bu süreçte ilgili hükümetlerle iş birliği yapılarak, hareketlerinden ötürü adalet karşısına çıkarılmaları sağlanmalıdır. Lakin bu şahıslar artık Suriye’de kalmamalı ve ülkenin istikrarsızlığına katkıda bulunmamalıdır. Bu durum, Suriye’deki uzun vadeli istikrarsızlıktan faydalanarak, ister kuzeydoğu Suriye’de, ister güneybatı, güney ya da güneydoğuda kendilerine yer edinen yabancı teröristleri de kapsamaktadır. Bu bahiste rastgele bir yabancı terör örgütüne ayrıcalık tanımıyor ya da seçim yapmıyoruz” diye konuştu.

Türk hükümetinin ve halkının terör örgütü YPG’ye ait telaşlarını anladığını öne süren Bass, IŞİD kamplarının denetimine ait, “Bu süreç, Suriye’de daha fazla istikrarsızlık yaratmamalı, IŞİD’in terör faaliyetleri gerçekleştirmesi ya da örgüt üyelerinin hapishanelerden kaçması için yeni fırsatlar yaratmamalıdır. Ayrıyeten, süreksiz otoritelerin ülkedeki güvenliği oluşturma ve genişletme konusundaki aksiyonları, tüm Suriyeliler için güvenlik şartlarını güzelleştirmeye katkıda bulunmalıdır” dedi. Bass, Ankara’nın IŞİD kamplarının denetiminin terör örgütü YPG tarafından değil yeni idare tarafından sağlanması tarafındaki talebine ise rastgele bir olumlu değerlendirmede bulunmadı. 

BİLİNÇLİ SEÇİMLER

Geçiş periyodunda, Suriye halkının gereksinimlerini karşılamak, ülkede büyük çaplı çatışmaların yine başlamasını önlemek ve daha evvel şiddet yoluyla problemlerini çözen kümelerin artık bu yola başvurmamasını sağlamanın temel maksat olduğunu açıklayan Bass, “Bunun yanı sıra, ulusal ya da lokal seviyede hükümetin temel fonksiyonlarının yine tesisine katkı sağlanması gerekmektedir. Suriye içinde iş birliği yaptığımız ya da paydaşlık kurduğumuz herkese, geçiş sürecine yapan bir formda katkıda bulunmalarını ve Şam’da sorumlu bir ulusal hükümetin yine kurulmasını desteklemelerini beklediğimizi açıkça tabir ediyoruz. Bu hükümet, kendi vatandaşlarına, komşularına ve milletlerarası topluma karşı sorumluluk taşımalıdır” tabirlerini kullandı.

ABD’nin Suriye’ye yaptırımlarını yumuşattığını ve ekonomik faaliyetlerin kapsamını genişlettiğini anımsatan Bass, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump ve grubunun Suriye siyasetlerine ait soruyu, ‘yeni idare ismine konuşamam’ biçiminde yanıtladı. Bass, buna rağmen mevcut dinamiklere ve potansiyel risklere ait şuurlu seçimlere değindi.  

TÜRKİYE’NİN KAYGILARINI ANLIYORUZ

Fransa’nın son devirde terör örgütü PKK/YPG’ye ait açıklamalarıyla ilgili olarak ise yeniden ‘Fransız hükümeti adına’ konuşamayacağını söyleyen Bass, “Ancak kendi hükümetimiz açısından şunu söyleyebilirim: Türk hükümetinin güvenlik kaygılarını ve Suriye içindeki durumdan kaynaklanan riskleri çok âlâ anlıyoruz. Geçiş devrinde, Suriye’nin komşularının ulusal güvenliklerini sağlama gayretleri sırasında Suriye’deki istikrarsızlığı artırmamaları değerlidir. ABD’nin Suriye’deki askeri varlığı, IŞİD’in tekrar tehdit haline gelmesini önlemeye yöneliktir. Bu varlık, Türkiye, Irak, Ürdün ve öbür ülkeler için geçmişte yaşanan zorlukların tekrar etmesini engellemeye hizmet etmektedir” diye konuştu.

Bass, Ankara’nın Kuzey Suriye’de muhtemel bir askeri operasyona ait açıklamalarını ise cevapsız bıraktı.