Araştırma: Z kuşağı, garip sessizliklerden daha çok rahatsız oluyor
Küresel literatürde diyalog esnasında 5 saniyenin üzerindeki duraksama ve sessizlikleri tanımlamak için kullanılan ‘awkward silence’ Türkçe karşılığıyla ‘garip sessizlik anları’, aktüel araştırmalardan biriyle mercek altına alındı. Araştırma Türklerin en çok yöneticileriyle ‘garip sessizlik’ yaşamaktan çekindiğini gösterirken, Z neslinin garip sessizliklerden en çok rahatsız olan nesil olduğu görüldü.
İngilizce özel ders platformu Preply’nin Türkiye’nin de dahil olduğu 21 ülkede 26 bin 719 iştirakçiyle gerçekleştirdiği araştırma, sessizliklerin dünya çapında ortalama 6,8 saniyeden sonra garipleşmeye başladığını ortaya koydu.
”AVCI-TOPLAYICI TOPLUMLARA KADAR UZANIYOR”
Araştırmaya ait değerlendirmelerini paylaşan Preply Avrupa Bölge Müdürü Mustafa Ali Sivişoğlu, “Sosyal bilimci Ty Tashiro’ya nazaran toplumsal etkileşimlerde yaşanan sessizlikler esnasında beynimizin ‘kaç ya da savaş’ merkezi olan amigdala kısmında alarm zilleri çalmaya başlıyor. Kimi sessizliklerin ‘garip’ hissettirmesi, avcı-toplayıcı toplumlara kadar uzanıyor. Global bir fenomen olan bu sessizliklerin hangi toplumda ne ölçüde ve ne kadar müddette rahatsızlığa sebep olduğu ise lisanın ritmine, melodisine ve lisanla ilişkilenen kültüre nazaran şekilleniyor. Online yabancı lisan kursları sunan Preply olarak, lisan ve kültür araştırmalarımızın en yenisinde garip sessizlik kavramına odaklandık” dedi.
”KADINLAR ERKEKLERE KIYASLA DAHA FAZLA RAHATSIZLIK DUYUYOR”
İngilizcede awkward silence olarak isimlendirilen ve literatüre de geçen bu durumun bir rahatsızlık ögesine dönüşmesi için Brezilya’da 5,5 saniyenin kâfi olduğunu gösteren araştırma, Tayland’da bu mühletin 8,1 saniyeye kadar uzayabildiğini ortaya koydu. Türkiye’de bir sessizliğin rahatsızlık ögesi haline gelmesinin ortalama 6,6 saniye sürdüğünü söyleyen Mustafa Ali Sivişoğlu, “Türkler en çok işyerlerinde yöneticilerle yaşadıkları garip sessizlik anlarından rahatsızlık duyuyor. Bilhassa bayanlar bu durumdan erkeklere kıyasla daha fazla rahatsızlık duyuyor. Öte yandan Z jenerasyonuna mensup 16-24 yaş aralığındaki bireyler, rastgele bir durumda yaşanan meçhul sessizlik anlarından daha fazla rahatsızlık duyuyor. Bu da bir bakıma garip sessizliklerin rahatsız edici boyutunun beşere ilişkin çok temel bir noktaya, kabul edilmeme derdine uzandığını doğruluyor. Yaş ilerledikçe toplumsal kabule yönelik beklentiler azalıyor ve korkular hafifliyor; tam da bu sebepten Baby Boomer nesli sessizlik anlarında kaygılanmıyor” diye konuştu.
”EN GARİP SESSİZLİK BİRİNCİ BULUŞMALARDA YAŞANIYOR”
Araştırma kapsamında Türkiye’den bin 1 kullanıcıya hangi sessizlik durumlarının en rahatsız edici sonuçlara sebep olduğunun da sorulduğunu belirten Mustafa Ali Sivişoğlu, “İlk buluşmalar, yüzde 38’lik oranla başı çekiyor. Bu durumu topluluk önünde konuşma yüzde 35’lik bir oranla, partnerle değerli bir mevzuda tartışma ise yüzde 30,7’lik bir oranla izliyor. Öte yandan yabancılarla gündelik sohbetler ve asansör üzere sıkışık alanlarda yaşanan sessiz anlar da pek çok iştirakçiyi endişelendiriyor. Z jenerasyonu en çok cenazelerde, birinci buluşmalarda ve topluluk önünde rahatsızlık duyarken, 1946-1964’lü yıllar ortasında doğan şahısların sessizliklerden en çok çekindiği durumların başında topluluk önünde konuşma geliyor. Olağan kaidelerde bir konuşmada duraksama anları yarım saniye kadar olur. Diğer deyişle bir nefes mühleti kadar boşluklar konuşmanın akıcılığı açısından kabul edilebilir bir vakit dilimi olarak görülüyor. Lakin bu mühlet uzadıkça hangi cinsiyetten ya da yaş kümesinden olursa olsun, rastgele bir ortamda gerilim düzeylerini direkt artırabiliyor” tabirlerini kullandı.
”DİL RİTMİYLE VE KÜLTÜRÜYLE ÖĞRETİYORUZ”
Bu sessizlik anlarını sona erdirmenin dolgu sözler kullanmak, iltifat ederek soru sormak üzere çeşitli sistemleri olduğunu da vurgulayan Preply Avrupa Bölge Müdürü Mustafa Ali Sivişoğlu, son olarak şunları söyledi:
“Özellikle yabancı lisan konuşma baskısı altındaki kimseler, bu üzere garip sessizlik anlarında daha fazla bunalabiliyor. Biz bu noktada ana lisanını konuşan binlerce yabancı lisan öğretmeninin eşliğinde, lisanı kültürü ve ritmiyle birlikte öğrenme imkanı sunuyoruz. Yabancı lisanı kitaptan standart bir müfredatla değil, gereksinimlerine uygun bir ders programıyla diyalog kurarak, etkileşimle öğrenen öğrenciler, İngilizce filler words olarak anılan dolgu sözleri de gündelik konuşma pratiklerinin bir kesimi haline getiriyor. Örneğin İngilizce konuşma pratiği esnasında ‘Well’, ‘So’, ‘Anyway’ üzere sözler de öğrencilerin dağarcıklarına organik bir biçimde yerleştiriliyor. Bu sayede hem lisan tahsili fonksiyonunu buluyor hem de öğrencilerin yabancı lisan kurslarına karşı önyargıları ortadan kalkıyor. Preply olarak lisan ve kültürle ilgili araştırmalarla, lisanın hayatın içinden bir kavram olduğunu ortaya koymaya ve yabancı lisan öğrenmek isteyenleri cesaretlendirmeye odaklanıyoruz.”
