CHP’li Aylin Nazlıaka AKP’nin kadın politikalarının sonuçlarını ortaya koydu: Söylemlerle kışkırtıldı
CHP Genel Lider Yardımcısı Aylin Nazlıaka, 23 yıllık AKP iktidarı periyodunda bayan haklarında gelinen durumu gözler önüne serdi. CHP’li Nazlıaka’nın Cumhuriyet ile paylaştığı çalışmasında özetle şunlar kaydedildi: Bayanın ismi yok: Bayan ve aileden sorumlu devlet bakanlığı 2011’de kapatıldı. Yerine aile ve sosyal politikalar bakanlığı kuruldu. O günden bu yana bakanlığın ismi tekraren değişti fakat bayanın ismi yok sayıldı.
– Eşitliğe savaş açıldı: İktidar, yıllar içinde bayan hakları konusunda, toplumsal cinsiyet eşitliğini baltalamaya yönelik bir dizi açıklama ve adım attı. “Kadın erkek eşitliğine inanmıyorum”, “Taliban ile karşıt düşen yanımız yok”, “Kadın isyankâr olmamalı, her fırsatta karakola koşmamalı”, “Kadına şiddet abartılıyor”, “Hamile bayan sokağa çıkmamalı” halindeki telaffuzlarla bayana yönelik şiddet kışkırtıldı.
– İstanbul Mukavelesi feshedildi: Erdoğan 2021’de hukuksuzca İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı aldı. Şiddet konusunda altın standart olarak nitelendirilen mukaveleden çekilme kararı ile bayana yönelik şiddet de bayan cinayetleri de süratle arttı.
– Kürtaj hakkı kısıtlandı: 2008’de periyodun Başbakanı Erdoğan’ın “üç çocuk” telaffuzlarıyla başlayan kürtaj zıddı tartışmalar, 2012’de Erdoğan’ın “Her kürtaj bir Uludere’dir” benzetmesiyle doruk noktasına ulaştı. Bayan hareketinin isyanı ve örgütlü gayretiyle geri adım atıldı lakin fiili yasaklarla bayanların kürtaj hakkı kısıtlandı.
– Çocuk diktesi: Erdoğan, bayanlara kuluçka makinesi muamelesi yapmaya devam ediyor. Aile yılı kapsamında 3-5 bin TL vaat edilerek bayanlara doğum yapmaları dikte edildi.
– İş hayatından dışlama: İşsizliğin nedeni bayanların çalışma hayatına iştiraki olarak gösterildi. Bayanlar eşit işe eşit fiyat alamıyor, her 10 bayandan yalnızca 3’ü çalışıyor. Çalışan 10 bayandan 4’ü kayıt dışı. Kamuda istihdamın yalnızca üçte biri bayanlardan oluşuyor.
– Fiyatsız denetime son: Hastanelerde aile planlaması üniteleri kapatıldı. Aile sıhhati merkezleri, talep eden bayanlara doğum denetim eserlerini fiyatsız veriyordu. Lakin 2019’dan itibaren bu mevzuda ıstıraplar yaşanmaya başladı. Bayanların doğum denetim eserlerine fiyatsız erişimi ve rahim içi araç takılması sona erdi.
– Medeni Kanun sil baştan: Boşanma davalarında arabuluculuk sisteminin, bayanın yoksulluk nafakasına müddet sınırlaması getirilmesi AKP’nin masasında. “Boşanmaları hızlandıracağız” diyerek önlem nafakasını kaldırmak ve boşanma sürecini bayanın aleyhine sonuçlandırmak istiyorlar. Uygar Kanun’u sil baştan yazma niyetini açıkça belirten iktidar, bayanların dirençli uğraşı nedeniyle kanuna dokunamasa da her fırsatta palavra yanlış kamuoyu oluşturmaya devam ediyor.
– Kız çocukları eğitim dışı: 4+4+4 eğitim sistemi ile kız çocukları eğitim dışına itilerek erken yaşta ve zorla evliliklere yol verildi. Laik, çağdaş, bilimsel eğitim sisteminden uzaklaşıldı.
– Laik yaşama taarruz: 2017’de müftülere resmi nikâh kıyma yetkisi veren düzenleme TBMM’de kabul edildi. AKP açıkça laik yaşama saldırdı.
– Soyadı Kanunu: AKP iktidarı tarafından Anayasa Mahkemesi’nin “hak ihlali” kararına muhalif halde “kocanın soyadını kullanma” kuralı tekrar yasallaştırılmaya çalışıldı. Bayanların kararlı çabasıyla geri adım atıldı.
Kadın temsili geriledi: Birçok gelişmiş ülkeden evvel eşit yurttaşlığı elde eden kadınlar, 1935 seçimlerinde aday oldu ve oy kullandı. O periyot, Meclis’teki bayan milletvekili oranı yüzde 4.6 oldu ve Türkiye parlamentoda bayan temsilinde dünyada ikinci sıraya yerleşti. Ortadan geçen 90 yılda dünyada parlamentoda bayan temsilinde 186 ülke ortasında en alt sıralara geriledik.
– Baskılar arttı: Bayan hakkı savunucularına ve bayan sivil toplum kuruluşlarına yönelik baskılar arttı. AKP iktidarının açıklamadığı bayan cinayetleri bilgilerinin çetelesini tutan Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu kapatılmak istendi.
– 8 Mart’ta gözaltılar: Bayanlar, her 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü’nde sokaklara taşıyor. İktidarın talimatıyla bu bayanlara şiddet uygulanıyor, gözaltı uygulaması yapılıyor.
‘KADIN HAKLARI BALTALANDI’
“AKP’nin bayan düşmanlığı 23 yılda tepe yaptı” diyen CHP Genel Lider Yardımcısı Aylin Nazlıaka şöyle konuştu:
“Cumhuriyetimizin kuruluş ideolojisinde; bayanların siyasetten iktisada, toplumsal ömürden kültürel alanlara kadar hayatın her alanında eşit haklara sahip olması yatar. 102 yıllık Cumhuriyetimizin 23 yılı, AKP ile geçti. Ebedi önderimiz Atatürk’e ve Cumhuriyetimizin bayan ihtilallerine savaş açan AKP, tüm hakları süratle sistematik olarak geriye götürdü. Bayan düşmanı zihniyet, gerici siyasetlerle bayanların kazılmış haklarını baltaladı.”
