Çin’in yapay güneşi, yüz milyon derece ısı eşiğini aştı

Çin devlet televizyonu CCTV’nin haberine nazaran, Sıçuan eyaletinin merkezi Çıngdu kentindeki “Huanliu-3” (HL-3) ismi verilen deneysel reaktör, Güneş’tekine benzeri bir nükleer füzyon tepkisi başlatabilecek ısı bedellerine yaklaştı.

Araştırmacılar, reaktörün iyon ısı pahasında 117 milyon dereceye, elektron ısı kıymetinde ise 160 milyon dereceye ulaştığını belirtti.

Reaktörün Baş Dizayncısı Cong Vulu, “Yaptığımız deneyde genel füzyon performansında büyük bir atılım gerçekleştirerek ikili 100 milyon derece gayesine ulaştık. Bu, Çin’in füzyon araştırmalarının yanan plazma etabına girdiği manasına geliyor.” dedi.

Cong, HL-3 ile birinci defa ısıtma, denetim ve teşhis sistemlerinin büsbütün Çin’de geliştirildiği bir reaktör geliştirdiklerini vurguladı.

NÜKLEER KAYNAŞIM HALKASI

“Tokamak” ismi verilen nükleer kaynaşım halkaları, yüksek ısıdaki plazmayı halka biçimli bir manyetik alanda denetim ediyor. Hidrojen atomlarının helyuma dönüştüğü nükleer tepki büyük çaplı güç açığa çıkarıyor.

Cong ve grubu, rekor ısı kıymetlerine ulaşabilmek için elektronları ısıtacak büyük mikrodalga jeneratörleri ve atom çekirdeğinin ısısını yükseltmek üzere yüksek güçlü parçacık ışınları kullandı.

Araştırmacılar, plazma çekirdeğindeki enerjiyi hapsedecek yeni bir yol geliştirerek ısıtma derecelerini sınırlayan istikrarsızlıkların üstesinden geldi ve tıpkı vakitte yüksek katılıkta denetim ve teşhis araçlarıyla füzyon deneyleri için yeni global standartlar oluşturdu.

Çin’in, “Deneysel Gelişmiş Üstün İletken Tokamak” (EAST) ismini verdiği bir öbür plazma reaktörü bulunuyor. Anhui eyaletinin merkezi Hıfey’de kurulan EAST, daha uzun müddetli plazma deneyleri için kullanılıyor.

EAST’ten daha büyük olan HL-3’ün, deney ve araştırma yanında gerçek bir nükleer füzyon reaktörü geliştirilmesi için kullanılması hedefleniyor.