Çocuk gelişiminde ebeveyn etkisi, istismar ve ilgisizlik gelecekteki durumunu etkiliyor

Çocuk gelişiminde istismar ve ihmal başka ayrı değerlendirilse de ihmal de istismar olarak nitelendiriliyor. Uzman psikolog Servet Aşan, “çocuğun gereksinimlerine yönelik ihmaller bir müddet sonra maalesef istismara dönüşebiliyor” derken, pedagog Ebru Şen de çocuk istismarından ötürü 5 çocuğun hayatını yitirdiğini, 4 kız çocuğundan 1’i ya da 5 erkek çocuğundan 1’i de cinsel tacize uğradığını belirtti. Hukukçu Doğan Erkan ise toplumdaki külfetlerin temelinde çocukluktan görünen şiddetin olduğuna vurgu yaparak; “Çocuklukta görülen ebeveyn şiddeti bayan gelecekte flört şiddetini kanıksar hale gelmesine sebep oluyor” tabirlerini kullandı.
Çocuk istismarı, Türkiye’de engellenemeyen ve her geçen gün artan bir sorun haline geldi. Çocuk istismarında, çocuklara uygulanan fizikî ve cinsel istismarın yanı sıra ebeveynlerin çocuklarına gerekli ilgi ve sevgiyi göstermemesi bir etken olarak nitelendiriliyor. Uzmanlar, ebeveynlerin çocuklarına ilgili göstermemesini ileride çocukların daha büyük istismarlara karşı kayıtsız kalacağını belirtiyor.
”İHMAL İSTİSMARA DÖNÜŞEBİLİR”
Uzman psikolog Servet Aşan, çocuk istismarına ait Cumhuriyet’e ait açıklamalarda bulundu. Aşan, ihmal ile istismarın başka hususlar olduğunu belirterek, “Çocuk istismarı, bir çocuğa bir yetişkin tarafından ziyan verici yaklaşımları kapsar. Fakat çocuğun gereksinimlerine yönelik ihmaller bir mühlet sonra maalesef istismara dönüşebiliyor. Çocuğun beslenme, barınma, sıhhat, eğitim, sevgi ve ruhsal gereksinimleri karşılanmadığında çocuğun istismara maruz kalma ihtimalleri de artıyor. Bir mühlet sonra ebeveynlerinin de bu yaklaşımları daha ileriye düzeylere dönüşebiliyor. Bu süreç artık maalesef istismarın kapılarını aralıyor” dedi.
‘‘İHMAL TÜM HAYATI ETKİLER”
“Çocuk Ruhsal olarak ebeveynlerle olan bağlantıları sonucunda özsaygısını, özgüvenini, itimat hissini ve dış dünyayla olan ilgisini anlamlandırıyor. Çocuğun gelişim periyotlarında yaşadığı sıkıntılar bir sonraki gelişim periyotlarını de etkileyebiliyor” diyen Aşan, “Yeterli ilgi ve sevginin gösterilmemesi de çocukların bir cins ihmale maruz kaldığını gösterir. Bu ihmal yalnızca çocukların belli devirlerde yaşayabileceği olumsuz sonuçları değil, ömrü boyunca yaşayabileceği tüm olumsuz süreçleri de içerebiliyor. Örneğin; çocuğun annesinden beklediği sevgiyi göremediğinde, ileri de yaşayabileceği münasebetlerinde, sevgi arayışı içerisinde olabileceğini yahut ona duyulan sevgiyi inkâr edebileceğini hatırlamak gerekir” tabirlerini kullandı.
‘‘HER GÜN 5 ÇOCUK HAYATINI YİTİRİYOR”
Çocukların etraf bakımına ihtiyaç duyan ve etraf takviyesi sayesinde dünyada varlığını sürdürmeye çalışan bireyler olduğunu vurgulayan pedagog Ebru Şan ise “Bu nedenle şiddetin mağdurlarında en yukarlarda bulunan ve aşikâr yaşa kadar da savunmasız olarak da karşımıza çıkıyor çocuklar. Çocuk istismarı çocuklar üzerinde fizikî ve psikososyal olumsuz tesirler de bırakıyor. Dünya Sıhhat Örgütü bize bu hususta birtakım datalar sunuyor” dedi. Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarını aktaran Şen, dünyada her gün çocuk istismarından ötürü 5 çocuğun ömrünü yitirdiğini, 4 kız çocuğundan 1’i ya da 5 erkek çocuğundan 1’i de cinsel tacize uğradığını belirtti. Türkiye’de çocuk istismarına ait ağır gündemler yaşandığını belirterek, “Çocuk istismarını yalnızca cinsel istismar olarak ele almamak gerekir. Zira aslında çocuk istismarı fizikî, cinsel, duygusal ve ihmal olarak 4 başlıkta incelenir. En sık karşılaşılan ancak en güç teşhis alan istismar tipi duygusal istismardır. UNICEF, duygusal ve ihmal istismarını birlikte ele alır” diye konuştu. Çocukların ebeveyn sevgisinden mahrum bırakılması, daima olarak terk edilmeye tehdit edilmesi ve gelişime uygun olmayan sorumlulukların yüklenmesinin duygusal istismara girdiğini belirten Şen, ihmalin ebeveynlerin, çocuklara temel şartları sağlamaması olduğunu bildirdi.
‘‘KADIN HAKLARININ İHLALLERİNE DE KAYNAKLIK EDİYOR”
Hukukçu Doğan Erkan, toplumdaki birçok istismarın temelinde çocuklukta görülen istismarların olduğuna vurgu yaparak; “Çocuklukta görülen ebeveyn şiddeti bayanın gelecekte flört şiddetini kanıksar hale gelmesine sebep oluyor. Aslında hakların bütünlüğü ve korunma sistemlerinin da bütünlüğüne delalet ediyor sıkıntı. Çocuk hakları ve muhafaza sistemleri geliştirilmeyince bayan haklarının da ihlaline kaynaklık ediyor. Çocuğun maruz kaldığı ruhsal şiddete karşı bilinçlendiren kamusal düzenekler ve eğitim programları yok. Çocuk, bayan olduğunda öbür bir ruhsal şiddete açık hale getirilmiş oluyor. Lakin kamusal, uzmanların eğitim sisteminin kesimi oldukları düzenekler ile toplumsal tavırların alınabildiği örgütlü bir toplumla tüm bunların bir ortada olduğu modellerde hakların çabası ve içselleştirilmesi sağlanabilir” dedi. Anayasanın devletin temel maksat ve misyonlarını saydığı 5. unsurunu anımsatan Erkan, “Psikolojik şiddet ve bunun mağdurlarının önündeki bariyerler; çağdaş toplumun, refah toplumunun ve haysiyetli yurttaşlığın şahsen devletin müspet yükümü olduğu bir modelde kaynağından engellenebilecektir” tabirlerini kullandı.