Doğu Asya’da Neandertal izi keşfedildi: Evrimsel senaryolar yeniden yazılabilir
CNN Science‘nin haberine nazaran insanlık tarihinin en gizemli periyotlarından biri olan Orta Paleolitik Çağ’a dair Çin’den gelen yeni bulgular, bilim dünyasını heyecanlandırdı. Yunnan eyaletindeki Longtan arkeolojik alanında ortaya çıkarılan yüzlerce taş alet, Neandertallerin Avrupa dışındaki birinci izleri olabilir.
TAŞ ALET TEKNOLOJİSİNE DAİR ŞAŞIRTAN BENZERLİK
Longtan hafriyat alanında 2019 ve 2020 yıllarında gerçekleştirilen hafriyatlarda, yüzlerce taş eser ortaya çıkarıldı. Bunlar ortasında deri ya da ahşap işlemek için kullanılan kazıyıcılar, mızrak ucu olarak kullanılmış taş sivri uçlar ve testere gibisi çentikli aletler dikkat çekti.
Araştırmacılar, bu aletlerin büyük kısmının Neandertallerle özdeşleşmiş Quina kültürüne ilişkin özellikler taşıdığını belirledi. Quina usulü aletler bugüne kadar sırf Batı Avrupa’da, bilhassa Fransa’daki La Quina bölgesinde tespit edilmişti. Bu teknolojik tarzın Çin üzere uzak bir coğrafyada ortaya çıkması, arkeoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı.
NEANDERTALLER Mİ, YOKSA YENİ BİR İNSAN TİPİ MÜ?
Araştırmacılar, bu bulgunun iki farklı ihtimali gündeme getirdiğini belirtiyor. Birincisi, Neandertallerin iddia edilenden çok daha doğuya, Çin’e kadar göç etmiş olabileceği istikametinde. Fakat Altay Dağları’nın doğusunda, yani Çin topraklarında şimdiye dek hiçbir Neandertal kalıntısına rastlanmadı.
İkinci mümkünlük ise, bu taş aletlerin Neandertallerle akraba olan Denisovalılar ya da hâlâ tanımlanamamış öteki bir insan tipi tarafından yapılmış olması. Bu tipler, emsal çevresel şartlara verdikleri cevap olarak Neandertal teknolojisine çok benzeyen araçlar geliştirmiş olabilirler.
Araştırmada, Longtan bölgesindeki iklimin 60 bin yıl evvel Avrupa’daki Quina periyoduna benzeri biçimde soğuk ve kurak olduğu da ortaya kondu. Bu durum, taş aletlerin neden bu kadar uzun ömürlü ve tekrar işlenmeye uygun biçimde tasarlandığını açıklıyor.
KÜLTÜREL ETKİLEŞİM Mİ, PARALEL EVRİM Mİ?
Neandertaller ile Denisovalıların Altay Dağları’ndaki Denisova Mağarası’nda birlikte yaşamış olduklarına dair fosil delilleri mevcut. Bu da, Neandertallerin doğuya gerçek göç ettikten sonra Denisovalılarla kültürel etkileşime girmiş olabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, Çin’in Henan eyaletindeki Xuchang bölgesinde daha evvel bulunan kafataslarında da kimi Neandertal özelliklerine rastlandığını hatırlatarak, bu mümkünlüğü destekleyen öbür ipuçlarının da bulunduğuna dikkat çekiyor.
