Düzeni sorgulatan 2 roman 2 ödül
1970’li yılların Türkiye’sini, öğrenci olaylarını, ülkeyi askeri darbeye sürükleyen günleri dört üniversiteli gencin bakış açısından okura aktaran Duvarlar kitabı ile Caner Almaz. Saatçi İbrahim Efendi Tarihi isimli romanıyla mansiyon mükafatına layık görülen Elvan Kaya Aksarı.
17 yıldır kesintisiz verilen bir ödül bu. Ve ben de 17 yıldır bu manalı sürecin heyet üyesi olarak içindeyim. İçinde bulunduğumuz bu yılın çalkantıları ve dinamikleri ile örtüşen bu kitapların bahisleri da kahramanları da aslında tarihî süreç içinde bir şeylerin hal ve boyut değiştirse de tekrarlandığının da göstergesi.
Caner Almaz, Duvarlar’da bir taraftan Türkiye tarihinin sosyo politik manada son derece çalkantılı olan periyodunu anlatırken bir taraftan da kahramanların yaşadıkları olayları her birinin bakış açısından aktarıyor. Bunu yaparken de aslında tek bir doğrunun olmadığını, alınan her kararın, söylenen her kelamın kahramanların içinde bulundukları şartlarla açıklanabileceğini söylüyor. Duvar ve leke benzetmesinden hareketle toplumsal kutuplaşmayı ve problemleri lisana getiriyor. Almaz konuşmasında şu noktaya dikkat çekti: “Ben 1986 doğumluyum. O günleri görmedim. Romanımda anlattığım periyodu yaşamadım. Şahsen şahidi değilim. Duvarlar’da bir kuşağın hayal kırıklığını anlatmak istedim. O günlerde yaşanan acılar yalnızca o çağı yaşayanlara ilişkin değildi. Zira miraslar yalnızca maddi değildir, yaşanan büyük hayal kırıklıklarının doğurduğu manevi şeyler de sonrasına miras kalır. İçinde bulunduğumuz vakitleri ileride, ortaya on yıllar girdikten sonra diğer beşerler, öbür muharrirler kaleme alacaklar. Biliyorum. Umut ediyorum ki, o günlerin muharrirleri bugünlerden bahsederken çağımızdan umudu miras alırlar.
Bundan sonra Lizi Behmoaras Mükafatı olarak anılacak olan mansiyon ödülünün sahibi Elvan Kaya Aksarı ise kitabında toplumun kenarında kalmış fakat kurduğu kendine yeten nizam içerisinde, saatlerin gölgesinde keyifli bir ömür sürdüren Saatçi İbrahim Efendi’nin hayatını anlatır. İdari kurumlardan bağımsız yaşamayı kendine unsur edinmiş Diyojenvari bir kahraman olan İbrahim Efendi’nin hayatı imtina etmesine karşın kurumların denetimsiz ve dayanaksız müdahalesiyle altüst olur. Roman bu bağlamda kurumların işleyişindeki sistemi de sorgulatır.
Her yıl olduğu üzere bu yıl da Fransız Sarayı’nda düzenlenen ödül merasimi bu sefer buruktu. Zira heyet liderimiz muharrir araştırmacı Lizi Behmoaras’ı kısa bir mühlet evvel kaybetmiştik. NDS Fransız Lisesi Müdürü Alexandre Abellan konuşmasında bunu, “Vefat haberini alır almaz, bu durum bizim için apaçık bir gerçeklik haline geldi: Bu gece sana adanmalıydı. Oybirliğiyle, bundan bu türlü mansiyon ödülünün senin ismini taşımasına karar verdik” sözleri ile söz edecekti.
2025 JÜRİSİ:
Liz Behmoaras (jüri başkanı), Yazgülü Aldoğan, Tomris Alpay, Emel Kefeli, İstek Öztürkmen, Zeynep Sabuncu, Hasret Yüzak, Tara Civelekoğlu ve Zeynep Seza Yılmaz’dan oluşuyor.
