Emekli Tuğgeneral Solmaztürk, ülkeyi yönetenlerin seçim kazanmak için her şeyi yapacağını söyledi: ‘Barış, tavizle gelmez’

Emekli Tuğgeneral Dr. Haldun Solmaztürk Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.

– Daha evvel “çözüm” deneyimi yaşadık ve başarısız oldu. Bu kadar yıl sonra neden tekrar “Terörsüz Türkiye” ismi ile bu türlü bir süreç başlatıldı?

Değişen bir durum yok. O vakit niye bu süreç yahut ismi konulamayan teşebbüs başlatıldıysa, bugün de tıpkı nedenlerle başlatılıyor. 2002’den beri ülkeyi yöneten siyasi takımın birinci önceliği bir sonraki seçimi kazanmak. Bu takım seçim kazanmak için her şeyi yapacaklarını ispatladı. Bugün gelinen etapta bu daha da hayati değer kazandı.

– Neden daha hayati?

Ekonomik çıkarlar ve ortalığa saçılan çok vahim savların hesabını vermekten kurtulmak için iktidarlarını sürdürmeleri lazım. Bunun için Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçtirilmesi gerekiyor. Bunu Binali Yıldırım direkt lisana getirdi, “Ne yapıp yapıp Tayyip Erdoğanın tekrar adaylığının yolu açılmalıdır” diyor. Bunun için yeni anayasaya, anayasa için de DEM’in dayanağına muhtaçlar. DEM ve temsil ettiği, tırnak içinde söylüyorum, Kürt ulusal hareketi, hükümetin içinde bulunduğu çaresiz durumu bir fırsat olarak görüyor ve en büyük faydayı sağlayacağını, en büyük ödünleri alacağını düşünüyor. Bu nedenle hükümeti bu istikamete sevk ettiler.

– Neden Erdoğan, “Benim tekrar seçilme yahut tekrar aday olma üzere bir derdim yok” dedi?

Gerçi Erdoğan demedi lakin uçakta birilerinin eline tutuşturulan haber notlarında o denli yazıyordu. Zira halkın tam olarak da o denli olduğunu, yani Erdoğan’ın asıl kaygısının tekrar seçilmek ve tekrar aday olmak olduğunu, açıkça gördüğünün farkındalar. O söz de aslında bu durumu teyit ediyor. Erdoğan, zati ilan etmiş olduğu, adaylıktan çekilmiyor, tekrar adaylığını gerekçelendiriyor. Gerçekten “bir siyasi kurumun yöneticisi” de sonraki gün o sözleri tamamladı; “Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin kurum ve kurallarıyla kökleşmesi için birlikte yapacakları çok şey varmış”. Erdoğan’ın varlığı “Olmazsa olmaz bedel ve önemdeymiş”, daha ne desin?

– “Terörsüz Türkiye”nin, Orta Doğu’da olanlarla ilişkisi nedir?

Gerek hükümetin çaresizliği gerekse Orta Doğu’daki gelişmeler İsrail, Amerika, İngiltere’ye ve onların açıkça destekledikleri Suriye’deki yeni Kürt devletine kalıcı bir statü kazandırma fırsatı sundu. O nedenle PKK gözünü kararttı ve bildiri dedikleri metni paylaştı. Aslında bu Türk hükümetine verilmiş bir ültimatom.

– Neden o denli düşünüyorsunuz?

İçerik ve lisan olarak öbür türlü tabir etmek mümkün değil. Bir pişmanlık yok. PKK ismiyle rastgele bir faaliyet sürdürmeyeceğini söylüyor. Ancak örgüt orada duruyor. Örgütün feshiyle ilgili bir taahhüt katiyetle yok.

– Yalnızca silah mı bırakıyor?

Silah bırakma, büsbütün söz oyunu. PKK silah bırakmıyor, YPG olarak bir orduya dönüşüyor, PYD bünyesinde devletleşiyor. PKK’nın feshi büsbütün kağıt üzerinde. Hasebiyle PKK hiçbir taviz vermiyor fakat Türk hükümetine siyasi dayatmaları var ve bu silah bırakma ve fesih sürecini o dayatmaların hayata geçirilmesine bağlıyor.

– Kamuoyunda silahları kim, ne vakit teslim alacak tartışmaları yapılıyor…

Silah bırakma; bir makinelinin, bir doçkanın birine teslim edilmesi değil, PKK’nın askeri bir yapı olmaktan çıkması ve ortadan kalkmasıdır. Teşkilatın kendisi silahtan daha kıymetli. Silah her vakit her yerden bulunur.

– Terörist başı Abdullah Öcalan için “baş müzakereci” deniyor. Bu yetkililerin telaffuzlarının tersine bir pazarlık olduğu manasına mı geliyor?

Bugün dışişleri bakanı olan kişi Oslo’da Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı’nın siyasi temsilcisi olarak PKK’yı, “Kürtlerin siyasi temsilcisi” olarak muhatap aldı ve bir üçüncü ülkenin orta buluculuğunda siyasi müzakere yaptı. O günden bugüne gelen süreç bunun devamıdır. Oslo tarihi bir küsurdu. Eğer bugünkü Dışişleri Bakanı, Türkiye Cumhuriyet başbakanı ismine Oslo’da onları muhatap almamış olsaydı tahminen farklı bir yerde olurduk.

– Pekala Öcalan nasıl baş müzakereci olacak?

Aslında Öcalan daima baş müzakereciydi. Zira bahis Oslo’da kalmadı, devamı da var. 28 Şubat 2015’de Dolmabahçe’de yapılan bir mutabakat beyanı vardı. O akşam Erdoğan, “Bunlar hoş beyanlar lakin bunların alana yansıması, uygulamaya yansıması lazım” dedi.

– Neyi kastetti?

2015 Haziran seçimlerini kastetti. Ne vakit ki Demirtaş “Seni lider yaptırmayacağız” dedi, Erdoğan o vakit Dolmabahçe Mutabakatını reddetti. Özetle Erdoğan da PKK da Öcalan da tıpkı noktadalar.

– Bulundukları nokta nedir tam olarak?

PKK çok açık şunu söylüyor: Türk-Kürt alakalarının sorunsallaştığı Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası’nın öncesine dönmek; yani Türkiye Cumhuriyeti sonlarını tanımıyor ve bunu müzakere etmek istiyor. Yani ülkenin anayasal, üniter yapısını tartışmaya açıyor. Ayrıyeten gözden kaçan bir üçüncü konu daha var; PKK süreci yalnızca Türkiye ile sonlu tutmuyor, bunun da ötesine geçiyor. Orta Doğu’da; Türkiye, İran, Irak, Suriye başta olmak üzere Türk-Kürk alakalarının tekrar düzenlenmesini istiyor. Tabi bunun içinde Fırat’ın doğusunda yeni kurulmuş Kürt Devleti de var. Çok daha büyük bir çerçeveyi dayatıyor. Müzakere edecekleri budur.

– Türkiye’nin sonları tartışılmadan bir Kürt devleti kurulmasının ziyanı nedir?

Suriye’deki devlet, Irak’taki Kürt devletinin de ötesinde bir güç kazanmış durumda. Ve en değerlisi, milletlerarası toplum başta Amerika, İngiltere, İsrail olmak üzere, Avrupa Birliği ülkeleri bu devletin çok güçlü bir formda arkasındalar. Suriye’nin toprak bütünlüğü ve üniter yapısı kalıcı olarak, geri döndürülmeyecek halde bozuldu. Toprak bütünlüğü korunmuş güçlü, istikrarlı bir Suriye mi, yoksa bölünmüş bir Suriye mi bizim çıkarımızadır? Toprak bütünlüğü ve üniter yapısı korunmuş bir Suriye, Türkiye’nin ve bölgenin çıkarınadır. Aksini isteyenler dışarıdan gelenlerdir.

‘ÜÇÜNCÜ KESİM TÜRKİYE’

– İleride Irak’taki devlet ile birleşme olur mu?

Kuzey Irak’taki Kürt varlığı ile Suriye’deki Kürt varlığı, bu iki devletçik, kaçınılmaz olarak işbirliğine gideceklerdir. Sonra da PKK’nın bildirisinde söyledikleri, o Kürt ulusal hareketi, üçüncü modüle yönelecektir. Bu çabucak olmayacak elbet.

– Üçüncü modül neresi?

Üçüncü kesim Türkiye’nin güneydoğusunda, tıpkı Kuzey Irak’taki üzere, birebir Fırat’ın doğusundaki üzere ismi konulmamış bir Kürt devletçiğine giden yolun açılmasıdır. Öcalan silah bırakma davetinde, “Ben sorumluluğunu alıyorum” dedi. O vakit “Bu gerçek olamayacak kadar yanlışsız bir çağrı” demiştim. Buna karşılık PKK’nın açıklamasına baktığımız vakit gerçekliğin bir tokat üzere hızımıza çarptığını görüyoruz. Bu, açılım, PKK’yı ve PKK’nın uzantılarını yasallaştırmak, Fırat’ın doğusundaki Kürt devletçiğini Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ne kabul ettirmek, Suriye’nin bölünmüşlüğünü kalıcı hale getirmek ve Türkiye’deki üçüncü kesime yolu açacak bir anayasa için atılmış bir adımdır.

– Tüm bu şartlarda anayasada muahede ihtimali nedir?

Her şeye karşın bu iktidar DEM üzerinden Kürt tabanın oylarını garanti altına almak için her türlü odunu vermeye ve bunun için anayasa müzakeresi yapmaya hazır. DEM ve PKK’nın, sembolik bir iki değişiklikle tatmin olacağını sanmıyorum.

– Birinci dört hususa dokunulmayacağı söyleniyor…

İlk dört unsura dokunmadan da başka hususlar üzerinden onlara dokunulabilir. Yeni unsurlar de icat edilebilir, değiştirilebilir. O yola girdiğinizde bunu yapmanın çok yolu var.

– Türkiye için bölünme riski öngörüyor musunuz?

Şu an federasyon, özerklik, ayrılma kelam konusu değil. Özerkliğe giden yol için birinci kapı açılacak.

– Nasıl açılır bu kapı?

– Birebir metinde “soykırım” tabiri de yer alıyor. Buna itiraz gelmemesi gelecekte Türkiye’yi kasvete sokar mı?

‘DEM GERÇEK YÜZÜNÜ GÖSTERDİ’

– Tam bu noktada DEM Eş lideri Bakırhan’ın korucularla ilgili sözleri neyi anlatıyor?

Kürtleri temsil ettiğini söyleyen partiler, yaşananlardan hiçbir ders çıkarmıyor. DEM, PKK’nın lisanını, telaffuzunu benimseyerek gerçek yüzünü gösterdi. Bu vahim bir yanılgıdır. Ben bölgede 22 yıl vazife yaptım. Bölge halkını tanıyorum. Her bir Kürt’ün yahut bölgede yaşayan vatandaşın DEM’i tasvip ettiğini düşünmeyelim. Lakin bu kadar gözü kara biçimde PKK’nın telaffuzunu benimsemesinin, PKK’nın sözcüsü haline gelmesinin nedeni hükümetin içinde bulunduğu çaresiz, tavizkar tavır.

‘SUSTURMAK İÇİN SEVR SENDROMU DİYORLAR’

– “Terörsüz Türkiye”yi eleştirenlere yönelik olumsuz reaksiyonlar için değerlendirmeniz nedir?

İletişim başkanlığı diye çok güçlü bir propaganda düzeneği var. Kaynakları sonsuz. Çabucak çabucak tüm medyayı denetim ediyorlar. Cumhurbaşkanı her gün bir yerlerde konuşuyor. Bir kesim yalnızca Tayyip Erdoğan’ı dinliyor. Ve o dinlemelerde daima tıpkı iletiler, tıpkı sözler, tıpkı cümleler var. Bir müddet sonra inanıyorlar ve farklı görüş tabir edenleri vatan haini üzere görmeye başlıyorlar. Zira bu türlü sunuluyor. Yapılması gereken sakin sakin gerçekleri, halkımıza gerçekleri anlatmak. Şu çok nettir ki; bu metin bir barış bildirisi değil, savaş ilanıdır. Bunun karşısında hükümetin sessiz, utangaç haline bakıp beşerler PKK’ya taviz vererek barışın geleceğini sanıyorlar. Burada barışın ismi yok. Bakın, askerler barışın manasını en yeterli bilenlerdir. Zira biz yaşadık, can aldık can verdik, o dökülen kanı gördük. Artık susturmak yahut sindirmek için “Sevr sendromu” diyorlar.

‘HİÇBİR ŞEY BİTMİYOR, YENİ ETABA GEÇİLİYOR’

– Metin için “PKK’nın tabanına bir şey söylemesi lazım, çok da ciddiye almamalı” diyenler de var…

Bu iki sayfalık çok provakatif bir metin. Hiçbir şeyi bitirmiyor, savaşı yeni bir etaba geçiriyor. Bu metin birinci satırından son satırına kadar savaşı daha ileri evreye götürme kararlılığını söz ediyor. Bunu farklı okumaya çalışmak zekamızı hafife almak demektir.

– En az ziyanla nasıl buradan çıkılabilir?

En büyük yanlış üç bahsin birbirine karıştırılması. Bir: PKK’nın silah bırakması ve kendini feshetmesi. İki; Suriye’deki YPG yapısı, Suriye’nin toprak bütünlüğü. Üç; bizim kendi hudutlarımız içindeki Kürt kökenli vatandaşlarımızın eşit vatandaşlık konusu. Bu üçünü birleştirip bir torbaya atar ve bu torbanın ağzını düğümleyip PKK’ya teslim ederseniz buradan çıkamazsınız. O nedenle evvel yapılması gereken üçünün birbirinden ayrılması.

– Meclis’te kurulması önerilen kurul bunu sağlar mı?

Bu kurul PKK’nın fesih ve silah bırakma komitesi mu yoksa PKK’nın dayattığı hudutların ve anayasanın yine tartışılması, müzakere edilmesi kurulu mu… Evvel bu kurulun neyi tartışacağıyla ilgili çerçevesinin çizilmesi lazım. Bunu dillendiren yok, bahis tekrar ortada kaldı. PKK silah bırakacaksa bu komitenin yapacak hiçbir şeyi yok. Meclis, bir kurul kuracaksa Kürt kökenli vatandaşlarımızın taleplerini dinlemeli ve onların sıkıntılarına deva aramalı.

MÜCADELEMİZ ÖRGÜTLÜ CEHALET VE ÖRGÜTLÜ BERBATLIĞA KARŞI

– Uzun yıllar bölgede vazife yapan bir asker olarak nedir en büyük sorun?

Güneydoğu’daki temel sorun; oradaki feodal yapıdır. Halktan ya ağanın marabası ya da tarikat pirinin müridi olmaları bekleniyor. Bir komite kurulacaksa evvel buna tahlil aramalı. Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunda artık geri dönüş yok lakin bizim için, Türkiye için yapılabilecek şeyler var. Fakat bunu iktidardaki mevcut siyasi takım yapamaz. Öteki bir takım bu ülkeyi farklı bir istikamete götürebilir. Ben Türk halkının siyasi şuurunun ve demokrasiyi manaya, benimseme, özümseme düzeyinin Türkiye’deki siyasi takımlardan çok daha ileride olduğuna inanıyorum. Biz örgütlü cehalet ve örgütlü berbatlığın iş birliğine karşı uğraş veriyoruz; bunu da lakin örgütlü güzelliğin örgütlü aydınlıkla iş birliğiyle başarabiliriz. Herkesin elinden geleni yapması lazım, zira herkesin yapabileceği bir şey var. Ben, her şeye karşın yakın geleceğimizi aydınlık görüyorum.

PORTRE

Dr. HALDUN SOLMAZTÜRK

1975’te Kara Harp Okulundan piyade subayı olarak mezun oldu. Genelkurmay Başkanlığında, NATO Avrupa Komutanlığı’nda ve Kıbrıs’ta vazife yaptı. Somali, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Kosova, Makedonya ve Arnavutluk’taki operasyonların planlama ve icrasına katıldı. Uzun yıllar, kentte ve kırsalda terörle çabada bulundu. 2005’te Tuğgeneral rütbesinde, kadrosuzluk nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetleri’nden emekli edildi. Boston Üniversitesi’nden Memleketler arası Münasebetler Yüksek Lisans ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi Doktora derecesi aldı. Solmaztürk, Gallipoli and Dardanelles International (Londra) ve Gelibolu Derneği üyesidir.