Emtia piyasasında son durum: Yönünü aşağı kırdı! Küresel belirsizlik artıyor

Emtia piyasasında geçen hafta Fed’in faiz kararına ait beklentiler, gerileyen petrol fiyatları, arz fazlalığı üzere nedenlere bağlı olarak düşüş eğilimi hakimdi.

Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında gelmesinin akabinde Fed’in faiz indirimlerine devam edeceğine ait beklentilerin devam etmesine rağmen ülkede açıklanan başka bilgilerin güzel gelmesi Bankanın faiz indirim suratına ait belirsizlikleri öne çıkardı.

EMTİA PİYASASI SATIŞ BASKISINDA

Açıklanan makroekonomik bilgilerin ülke iktisadının gücünü koruduğuna işaret etmesi nedeniyle Fed’in faiz indirimlerinin suratını yavaşlatabileceğine yönelik öngörülerin öne çıkmasıyla emtia fiyatlarında geçen hafta satış baskısı görüldü.

Analistler, bu hafta ABD Başkanlık seçimlerinin sonucu ve Fed’in faiz kararının emtia piyasası üzerindeki tesirlerinin takip edileceğini söyledi.

Fed’in toplantısında siyaset metni ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarından alınacak sinyallerin varlık fiyatlarının tarafı üzerinde tesirli olabileceğini belirten analistler tıpkı vakitte gelecek periyot siyasetlere yönelik ipuçları aranacağını tabir etti.

FİYATLAR DÜŞECEK

Öte yandan Dünya Bankası, global emtia fiyatlarının, petrol bolluğu nedeniyle 2025’te son 5 yılın en düşük düzeyine gerileyeceğini bildirdi.

Bankanın Emtia Piyasaları Görünüm Raporu’nda, global emtia fiyatlarının 2024’ten 2026’ya kadar yaklaşık yüzde 10 düşeceğinin kestirim edildiği lisana getirildi.

ALTIN DORUKTAN DÖNÜŞ YAPTI

Orta Doğu’da İsrail’in hücumlarıyla devam eden gerginlik ve 5 Kasım’da ABD’de yapılacak başkanlık seçimlerine ait belirsizlik nedeniyle 2 bin 790,14 dolarla rekor kıran altının ons fiyatı daha sonra tahvil faizlerindeki yükselişler ve kar satışlarının tesiriyle bu düzeyden gerileyerek haftayı yüzde 0,4 azalışla 2 bin 736,6 dolardan tamamladı.

Öte yandan ons bazında gümüş yüzde 3,7, platin yüzde 3, paladyum yüzde 7,8 paha kaybetti.

KÜRESEL BELİRSİZLİKLER RİSK İŞTAHINI ARTIRIYOR

Analistler, Ortadoğu’da İsrail’in hücumları ve yarın ABD’de yapılacak başkanlık seçimlerine ait belirsizliklerin altındaki risk iştahını koruduğunu belirtti.

Buna rağmen İsrail’in geçen hafta sonu İran’a yönelik ataklarının beklenenden daha hudutlu gerçekleşmesi altın fiyatlarında gerilemeye neden oldu. Öte yandan Çin’deki altın talebi, rekor fiyatlar ve dingin iktisadın bilhassa mücevher tüketimini azaltmasıyla üçüncü çeyrekte düşüş kaydetti.

Dünya Altın Kurulu’nun yılın 3. çeyreğine ait yayımladığı Altın Talep Eğilimleri raporuna nazaran, global altın talebi bu devirde 1.313 ton oldu. Böylelikle, yılın 3. çeyreğinde dünya altın talebi yıllık bazda yüzde 5 artarak rekor düzeye çıktı.

Altın talebindeki güçlü büyüme fiyatlara da yansırken, bu devirdeki talebin kıymeti yıllık bazda yüzde 35 artarak birinci sefer 100 milyar doları aştı. Daha güçlü talep ve arz kesintileri riskinin, platin fiyatlarını da 2025’te bu yılın ortalamalarına nazaran daha yükseğe çıkarması bekleniyor.

METALLERDE SON DURUM

Bu ortada ABD iktisadının bu yılın 3. çeyreğinde yüzde 2,8 ile beklentilerin altında büyümesi gümüşte talep telaşlarını öne çıkardı.

Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 0,4, kurşunda yüzde 0,5, nikelde yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 2,8, çinkoda yüzde 1,4 azaldı.

Çin’de sanayi şirketlerinin karının düşmesi bakır fiyatlarını negatif etkiledi. Çin’de sanayi şirketlerinin karı eylülde yıllık bazda yüzde 27,1 azalarak bu yılın en sert düşüşünü kaydetti.

Fed’in faiz indirimleri konusunda daha temkinli bir yaklaşım sergileyeceği ve beklendiği kadar süratli hareket etmeyeceği istikametindeki beklentiler de bakır fiyatlarını olumsuz etkiledi.

Ayrıca Şili devletine ilişkin bakır madenciliği şirketi Codelco’nun bakır üretiminin artması arz telaşlarını azalttı.

PETROL DÜŞTÜ DOĞALGAZ YÜKSELDİ

Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 3,6 azalırken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 4 arttı.

Brent petrol fiyatlarındaki düşüşte İsrail’in İran’a gerçekleştirdiği hava hücumunda petrol ve nükleer tesislerini maksat almamasının akabinde global piyasalardaki jeopolitik risk algısının azalması tesirli oldu.

Öte yandan Çin’de elektrikli araçların kullanımının yaygınlaşmasıyla petrol talebinin azalması da Brent petrolün varil fiyatı üzerinden baskı oluşturdu.

Hava sıcaklıklarının düşebileceği ve ısınma talebinin artacağına yönelik öngörüler ise doğal gaz fiyatlarının yükselmesine neden oldu.

TARIM KÜMESİNDE KAKAO MÜSPET AYRIŞTI

Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 0,3, mısırda yüzde 0,1, soya fasulyesinde yüzde 0,2, pirinçte yüzde 1,7 azalış kaydetti.

ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de ise libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 0,4, pamukta yüzde 0,6, kahvede yüzde 2,3 geriledi. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 9,7 yükselişle tamamladı.

Şeker fiyatları, Hindistan Şeker Fabrikaları’nın ülkedeki şeker fazlalığı nedeniyle hükümetten şeker ihraç etmelerine müsaade verilmesi talebinde bulunmasıyla düştü.

Petrol fiyatlarının düşük seyretmesi de şeker fiyatlarını olumsuz etkiledi.

Öte yandan Afrika’nın kakao yetiştirilen birtakım bölgelerindeki ağır yağışlar, kakao yetiştirilen bölgelere erişimi engellediği ve kakao hastalıklarını artırdığı için kakao fiyatları yükseldi.