Hafıza ve öğrenme yeteneğini bozuyor, kalıcı hasara sebep oluyor: Beyin sağlığına zarar veren 7 alışkanlık
Beynimiz, ömür biçimimiz ve alışkanlıklarımızdan derinlemesine etkilenir. Kimi alışkanlıklar, beyin yapısında ve işleyişinde kalıcı değişikliklere yol açarak ömür kalitesini olumlu ya da olumsuz biçimde etkileyebilir. Hudut kontaklarının güçlenmesi yahut zayıflaması, yeni sinapsların oluşması ya da mevcut olanların kaybı, alışkanlıklarımızın beynimiz üzerindeki tesirini gösteren durumlardır. Pekala, hafıza ve öğrenme yeteneğini bozup kalıcı hasara sebep olan davranışlar nelerdir? İşte, beyin sıhhatine ziyan veren 7 alışkanlık…
BEYİN SIHHATİNE ZİYAN VEREN 7 ALIŞKANLIK
1. Kronik gerilim ve beynin hacmi
Kronik gerilim, beynin hipokampüs bölgesindeki hudut hücrelerini küçültür ve hafıza ile öğrenme hünerini olumsuz tesirler.
Etkisi:
Stres, kortizol düzeylerini artırarak hudut hücrelerinin ziyan görmesine neden olur.
Öneri:
Meditasyon, yoga ve nizamlı fizikî idman üzere sistemlerle gerilim idaresi sağlanabilir.
2. Çok teknoloji kullanımı ve dikkat dağınıklığı
Uzun periyodik ekran maruziyeti ve daima bildirimlerle meşgul olma, beynin dikkat ve odaklanma marifetini zayıflatır.
Etkisi:
Beynin prefrontal korteksinde dikkat denetim sistemleri bozulur.
Öneri:
Gün içinde ekran mühletini sınırlamak ve dijital detoks yapmak kıymetlidir.
3. Uyku yetersizliği ve beyin hasarı
Yetersiz uyku, beyindeki toksinlerin temizlenmesini mahzurlar ve hudut hücrelerinin yenilenme sürecini bozar.
Etkisi:
Uzun vadede, hafıza kaybı ve zihinsel fonksiyonlarda düşüş gözlenebilir.
Öneri:
Günde 7-9 saat uyumaya ihtimam gösterin ve tertipli bir uyku rutini oluşturun.
4. Sıhhatsiz beslenme ve beyin fonksiyonları
Yüksek şeker ve trans yağ içeren besinlerin sık tüketimi, beyin hücrelerinin yapısını ve bağlantısını olumsuz tesirler.
Etkisi:
Beynin hipokampüs bölgesinde enflamasyona yol açarak öğrenme hünerini azaltır.
Öneri:
Omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar ve vitaminlerle zenginleştirilmiş bir beslenme nizamı benimseyin.
5. Fizikî aktivite eksikliği ve beyin sağlığı
Hareketsiz bir hayat üslubu, beyne oksijen ve besin taşınmasını olumsuz tesirler, hudut hücrelerinin yenilenmesini sonlar.
Etkisi:
Beyindeki gri unsur yoğunluğunu azaltır ve bilişsel fonksiyonları zayıflatır.
Öneri:
Haftada en az 150 dakika orta seviyede antrenman yaparak beyin sıhhatinizi destekleyin.
6. Daima çoklu vazife (Multitasking) ve hudut ağlantıları
Aynı anda birden fazla işi yapmaya çalışmak, beynin hudut ağlarını zayıflatır ve odaklanmayı zorlaştırır.
Etkisi:
Beynin dikkat ve çalışma belleği fonksiyonlarında düşüşe yol açar.
Öneri:
Görevlerinizi sırayla yapmaya itina gösterin ve tek bir işe odaklanın.
7. Sigara ve unsur kullanımı
Sigara ve öbür bağımlılık yapan unsurlar, beyindeki dopamin sistemini tesirler ve hudut hücrelerini kalıcı olarak ziyan görmesine neden olur.
Etkisi:
Bağımlılık yapan hususlar, beynin ödül sistemini tekrar yapılandırarak denetim düzeneklerini zayıflatır.
Öneri:
Profesyonel yardım alarak bağımlılıklarınızla uğraş edin.
