İktidarın politikası enflasyonda Türkiye’yi zirveye taşırken, yurttaş fakirleşti, sermaye kârını katladı: Emekçi kaybetti, bankalar kazandı!

CHP TBMM Grubu’nun iktisat raporuna nazaran, Türkiye şu anda Suriye, Güney Sudan, Arjantin, Zimbabve ve Burundi üzere ülkelerle birebir enflasyon liginde bulunuyor. Bu ülkelerden sonra altıncı yüksek yıllık enflasyon Türkiye’de yaşanıyor. G-20 ülkeleri içerisinde Türkiye, Arjantin’den sonra enflasyonu en yüksek ülke pozisyonunu sürdürüyor.

157 ÜLKEDEN YÜKSEK

Martta Türkiye’nin yüzde 2.46 olan aylık enflasyonu, dünyadaki 70 ülkenin yıllık enflasyonundan fazla. Yılın birinci üç ayındaki yüzde 10.06 enflasyon da 157 ülkenin yıllık enflasyonundan yüksek. Türkiye, TÜİK’in yüzde 38.1 olarak açıkladığı yıllık enflasyonla Avrupa’da da açık orta birinci pozisyonunu sürdürüyor. İkinci sıradaki Ukrayna’nın enflasyonu yüzde 13.4. Birinci Türkiye ikinci Ukrayna’ya 24.7 puan fark atmış bulunuyor. Avrupa’da Türkiye ve savaştaki Ukrayna ile Rusya dışında çift haneli yıllık enflasyon yaşayan ülke yok. Türkiye’nin yıllık enflasyonu Avrupa’daki 20 ülkenin yıllık enflasyonlarının toplamından yüksek.

AB’de yıllık ortalama enflasyon yüzde 2.7. AB’nin bu ortalama üzerinden birikimli olarak 12 yılda yaşayacağı enflasyonu Türkiye son bir yılda yaşadı.

ÜCRET VE AYLIKLAR ERİDİ

Rapora nazaran, 2025 yılı başında taban fiyata yüzde 30, memurlar maaşları ve memur emeklilerinin aylıklarına yüzde 11.5, personel ve bağımsız çalışan emeklilerin aylıklarına da yüzde 15.75 artırım yapılmıştı. Fiyat, maaş ve aylıklara yapılan artırımların büyük kısmı daha yılın birinci iki ayında uçtu. 22 bin 104 lira olan taban fiyatın satın alma gücü üç ayda 2 bin 20 lira eridi. Taban fiyatın mart ayındaki satın alma gücü, 20 bin 84 lira seviyesine geriledi.

EMEKLİ AYLIĞINDAKİ ERİME

14 bin 469 liraya çıkarılan en düşük emekli aylığının satın alma gücü bin 595 lira eridi. En düşük emekli aylığının satın alma gücü 12 bin 873 lira seviyesine indi. Aralık 2024’te en düşük emekli aylığı 12 bin 500 liraydı. Neredeyse en düşük emekli aylığının satınalma gücü, hiç artırım yapılmamış bir noktaya indi.

Kamu çalışanlarına 2024 yılının son altı aylık enflasyon farkı dışında yüzde 6 oranında toplu mukavele artırımı yapılmıştı. Bu artırımın tamamı iki ayda eridi. Kamu çalışanları ve emekliler şubat ayından başlayarak enflasyon farkı almaya hak kazandılar. Mart ayı enflasyonu da kamu çalışanları ve emeklileri için alacak hanesine yazıldı. Toplam alacakları yüzde 3.8’e çıktı. Lakin bu haklarını alabilmek için temmuza kadar bekleyecekler. Önümüzdeki aylarda fark daha da artacak.

İşçi ve bağımsız çalışan emeklilerine yapılan artırımın da üçte ikisi daha birinci üç ayda eridi. Emekliler şimdiden yüzde 10.06 oranında alacaklı bulunuyor.

BANKALAR KAZANDI

Emekli ve işçinin aylık, fiyat ve maaşları enflasyon karşısında erirken, bankalar kazanıyor. Uygulanan para ve kur siyasetleriyle bankacılık kesiminin kârı arttı. Bankacılık dalının bu yılın birinci iki ayındaki vergi öncesi kârı geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 97.1 oranında artarak 149 milyar liraya, vergi sonrası net kârı ise yüzde 58.2 oranında artarak 118.2 milyar liraya kadar yükseldi.