İzmir İktisat Kongresi 102 yaşında: Bir zihniyet devrimi
Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomik kalkınma gayeleri doğrultusunda 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihlerinde ulu başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde yapılan İzmir İktisat Kongresi, 102 yaşında. Cumhuriyetin ilanından evvel Türkiye’nin ekonomik bağımsızlık kazanması için iktisat siyasetini belirlendiği kongrede alınan kararlar Türkiye’nin çağdaş ekonomik yapısının temellerini oluşturdu. İzmir İktisat Kongresi’nin üzerinden geçen 102 yılın akabinde kongrenin ehemmiyeti hakkında Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tarih Kısmı Lideri Prof. Dr. Hakkı Uyar, kongrenin Türkiye’nin ekonomik kalkınma yolunda atılan en kritik adımlarından biri olduğunu vurguladı. Periyodun İktisat Vekili Mahmut Esat Bozkurt’un kongrenin mimarı olduğunu aktaran Prof. Dr. Uyar, “Türkiye’nin iktisat amillerini, üretici sınıflarını bir ortaya getirerek çağdaş bir devletin ekonomik kalkınmasının öncüsü oldu. Atatürk, Türkiye’nin dünyayı fetheden bir devlet olmayacağını, bir iktisat devleti olacağını belirtti. Kongre, çağdaş bir ülke yaratmanın kilometre taşlarından biridir” diye konuştu.
“KURTULUŞUN VE KURULUŞUN KENTİ”
Atatürk’ün kongrede “Fakat efendiler ivedilikle fetih yapanlar, sapanla fetih yapanlara yenilmeye ve sonuçta yerlerine terk etmek zorundadır. Bu bir gerçektir ki tarihin her zamanında motamot tekrar etmektedir. Mesela Fransızlar Kanada’da kılıç sallarken oraya İngiliz çiftçisi girmiştir. Bir süre kılıçla sapan birbiriyle gayret etti. Ve nihayet sapan galip geldi ve İngilizler Kanada’ya sahip oldu. Efendiler; Kılıç kullanan kol yorulur, ancak sapan kullanan kol her gün daha çok kuvvetlenir ve her gün toprağa daha çok sahip olur. Siyasi ve askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsun, iktisadi zaferle taçlandırılmazsa sonuçta kalıcı olamaz. En kuvvetli ve parlak zaferimizi de taçlandırmak için ülkeyi kalkındırmak için iktisadi egemenliğimizi sağlamak ve sağlamlaştırmak gerekir” dediğini belirten Uyar, “Atatürk’ün bundan 102 yıl evvel İzmir’de yaptığı tespit, bir zihniyet ihtilalini temsil etmekteydi. Osmanlı’nın çöküşünü de haklı bir tespitle iktisada bağlamaktaydı. Ekonomik manada kalkınarak, üreterek çağdaş dünyayı yakalamak temel olarak benimsenmişti. Eskinin köhnemiş ortaçağ toplumunu, ümmet toplumunu çağdaş ve endüstrileşmiş bir ulus devlete çevirmenin yolu İzmir’de saptandı. Ulusal Mücadele’nin, kurtuluşun sembol kenti tıpkı vakitte kuruluşun da kenti oldu” tabirlerini kullandı.
İZMİR BAYAN KONGRESİ TOPLANIYOR
Öte yandan İzmir İktisat Kongresi öncesi düzenlenen İzmir Bayan Kongresi’nin dördüncüsü bu yıl “Kadın ve İktisat: Güçlü Bayanlarla Güçlü Ekonomi” temasıyla 18- 19 Şubat 2025 tarihlerinde Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde yapılacak. BASİFED Başkanı Semiha Güneş, Kadınlar Kongresi’nin 100 yıl sonra tekrar düzenlenmeye başlanmasının kıymetli bir dönüm noktası olduğunu aktararak bayan hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği ve bayanların karşılaştığı zorlukların masaya yatırılacağını söyledi. Kongrede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, İzmir Valisi Süleyman Elban, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın yanı sıra bayan ilçe belediye liderleri, STK ve iş dünyasından birçok isim konuşma yapacak.
