Kanser tedavisinde tarihi mantar umudu: ‘Mumyanın laneti’ yeni ilaçların önünü açabilir
Araştırmacılar, kadim mezarlarda rastlanan bir mantarın, kanserle çabada yeni ve güçlü bir tedavi aracı olabileceğini ortaya koydu.
Independent’in haberine nazaran, Pensilvanya Üniversitesi önderliğindeki bilim insanları, Aspergillus flavus isimli mantarın, lösemi üzere kanser cinslerini durdurma potansiyeline sahip olduğunu belirtti.
Söz konusu mantar, geçmişte Mısır’daki Tutankhamun üzere tarihi mezarları kazan arkeologların ani vefatlarıyla ilişkilendirilmiş ve bu nedenle halk ortasında “mumyanın laneti” olarak isimlendirilmişti.
KANSER HÜCRELERİNE KARŞI “GÜÇLÜ ETKİ”
Nature Chemical Biology mecmuasında yayımlanan araştırmaya nazaran, bilim insanları mantardan elde ettikleri yeni molekül sınıfı olan asperigimisinleri izole ederek çeşitli kanser hücreleri üzerinde test etti.
Testlerde kullanılan dört molekülden ikisi, hiçbir kimyasal değişikliğe uğramadan lösemi hücreleri üzerinde güçlü bir tesir gösterdi. Moleküllerden biri, daha evvel ABD Besin ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanan sitabarin ve daunorubisin üzere ilaçlarla misal bir aktiflik seviyesi yakaladı.
HÜCRE BÖLÜNMESİNİ DURDURUYOR
Araştırmanın kıdemli müellifi Doç. Dr. Sherry Gao, “Mantarlar bize penisilini verdi. Bu sonuçlar, keşfedilmeyi bekleyen daha birçok doğal eserin olduğunu gösteriyor” dedi.
Gao’ya nazaran bu yeni bileşikler, kanser hücrelerinin denetimsiz halde bölünmesini engelleyerek tümör gelişimini yavaşlatıyor. Moleküller, hücre bölünmesi için kritik kıymete sahip olan mikrotübüllerin oluşumunu durduruyor.
TARIMDA ZİYANLI, TIPTA UMUT VERİCİ
Toprakta yaygın olarak bulunan Aspergillus flavus, bağışıklık sistemi zayıf şahıslarda akciğer enfeksiyonlarına neden olabiliyor ve tarım eserlerini enfekte ederek önemli ekonomik ziyanlara yol açabiliyor. Fakat bu çalışmayla, kelam konusu mantarın tıpta da kıymetli bir kaynak olabileceği gözler önüne serildi.
Araştırmaya, Rice Üniversitesi, Pittsburgh Üniversitesi, Teksas Üniversitesi, Washington St. Louis Üniversitesi, Baylor Tıp Fakültesi ve Porto Üniversitesi’nden bilim insanları da katkı sağladı.
Bilim insanları, bu moleküllerin tesirlerini artık hayvan modellerinde test etmeye hazırlanıyor. Gelecekte ise insan klinik denemeleri ile tedaviye dönüşüp dönüşmeyeceği araştırılacak.
Çalışma, ABD Ulusal Sıhhat Enstitüleri (NIH) tarafından finanse edildi. NIH, eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde 18 milyar dolarlık fon kesintisi tehdidiyle karşı karşıya kalmıştı.
