Küresel piyasalar ABD verilerine odaklandı: Yurtiçinde ticaret verileri bekleniyor
Küresel hisse piyasaları, geçen hafta ABD’nin mali görünümüne ait soru işaretleri ve ek gümrük vergilerinin ekonomik aktiviteyi yavaşlatacağına dair tasalarla istikamet arayışındayken, cuma günü ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni tarife tehditleri risk algısını yükseltti.
Gözler gelecek hafta ABD’de açıklanacak büyüme ve ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) toplantı tutanaklarına çevrildi.
Dünya ekonomileri birçok belirsizlik içerisinde projeksiyon oluşturmaya odaklanırken, ABD idaresinin müdafaacı ticaret siyasetleri global iktisat üzerindeki belirsizliklerin sürmesine neden oluyor.
ABD ile Çin ortasında sağlanan süreksiz tarife muahedesi, bir müddettir piyasalarda hissedilen gerilimin azalmasına katkı sağlamıştı. Fakat cuma günü ABD Başkanı Trump’ın AB’ye yüzde 50 tarife uygulanmasını önermesi ve Apple’ı da eserlerini ABD’de üretmemesi halinde en az yüzde 25 gümrük vergisi uygulamakla tehdit etmesi piyasalarda risk iştahını törpüledi.
Trump, ticaret görüşmelerinin bir yere varmadığı gerekçesiyle 1 Haziran’dan itibaren yüzde 50 tarife uygulanmasını önerdiği AB ile bir muahede arayışında olmadığını söz etti. AB ile görüşmelerin yavaş ilerlediğini belirten Trump, AB’nin ABD’ye yıllardır çok makûs davrandığını, birliğin ABD’ye ziyan vermek ve ülkeden faydalanmak için kurulduğunu yineledi.
Analistler, Trump’ın tarifeler konusunda sık değişen telaffuzlarının global piyasalarda dalgalanmalara yol açtığını ve bu durumun fiyatlama davranışlarına yansıdığını kaydetti.
ENFLASYONİST BASKI
Öte yandan, son gelişmeler ve makroekonomik datalardan alınan sinyaller tarifelerin global iktisat üzerindeki muhtemel tesirlerine dair soru işaretlerini belirginleştirirken, hafta boyunca Fed yetkilileri kelamla yönlendirmelerinde ek gümrük vergilerinin enflasyonist baskı oluşturabileceğine ait telaşlara dikkati çekti.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, bu yılın sonlarında faiz indirimleri için hala bir yol gördüğünü söyledi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee kısa vadede faiz indirimleri için çıtanın “biraz daha yüksek” olduğunu düşünmesine karşın gelecek 10 ila 16 ay içinde daha düşük borçlanma maliyetlerinin hala mümkün olduğunu tabir etti.
St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem ise kısa vadeli enflasyon beklentilerinin uzun vadeli enflasyon beklentilerini etkileyebilecek bir düzeye çıkmasını istemediklerini, bunun azamî istihdam ve fiyat istikrarını sağlama açısından işlerini zorlaştırabileceğini tabir etti.
Analistler, gelecek hafta yayımlanacak FOMC’nin 6-7 Mayıs’ta düzenlenen toplantısına ait tutanakların beklendiğini söz ederek, perşembe büyüme dataları ile cuma günkü şahsî tüketim harcamalarının da piyasaların tarafı üzerinde tesirli olabileceğini kaydetti.
Ayrıca Milletlerarası Para Fonu (IMF) Birinci Lider Yardımcısı Gita Gopinath, verdiği bir röportajda, ABD’nin mali açığının büyük olduğunu ve düşürülmesi gerektiğini söyledi.
‘BELİRSİZLİĞİN TEPE YAPTIĞI DÖNEM!’
Öte yandan geçen hafta G7 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Liderleri Doruğu gerçekleşti. ABD, Almanya, İngiltere, Kanada, Fransa, İtalya ve Japonya’dan oluşan G7 ülkelerinin maliye bakanları ve merkez bankası liderleri, Kanada’da düzenledikleri toplantının akabinde ortak bildiri yayımladı. Kelam konusu bildiride, çok sayıda karmaşık global zorluk karşısında ortak siyaset gayelerinin sürdürülmesi konusunda kararlı olunduğu vurgulandı.
Ticaret ve iktisat siyasetlerindeki belirsizliğin yüksek olduğuna ve global büyüme üzerinde baskı yarattığına işaret edilen bildiride, “Ekonomi siyasetlerindeki belirsizliğin tepe yaptığı periyottan bu yana azaldığını kabul ediyoruz ve daha fazla ilerleme kaydetmek için birlikte çalışacağız” sözleri kullanıldı.
Bununla birlikte, Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Lider Trump’ın gelecek ay Kanada’da düzenlenecek G7 Önderler Tepesine katılacağını doğruladı.
Bu gelişmelerin ışığında ABD tahvil piyasalarında geçen hafta satıcılı bir seyir hakim olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 8 baz puanlık artışla haftayı yüzde 4,52’den kapattı.
Emtia fiyatları kelam konusu haber akışıyla karışık bir seyir izlerken, ABD’nin mali durumuna ait kaygılar ve ticaret savaşlarının derinleşebileceği korkularıyla altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 4,81 artışla 3 bin 358 dolara, gümüşün ons fiyatı da yüzde 3,75 yükselişle 33,49 dolara çıktı. Brent petrolün varili haftayı yüzde 0,7 azalışla 64,5 düzeyinden tamamladı.
Dolar endeksi yüzde 2 düşüşle 99,1 düzeyinden haftayı tamamladı.
YURTİÇİNDE BÜYÜME DATALARI BEKLENİYOR
Yurt içinde geçen hafta satış yüklü bir seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 3,23 düşüşle 9.356,04 puandan kapanırken, yeni haftada açıklanacak büyüme dataları yatırımcıların odağında bulunuyor.
Perşembe günü düzenlenen “Finansal Okuryazarlık Günü” etkinliğinde konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Uyguladığımız programla 2025’te de enflasyon düşmeye devam edecek, biz buna inanıyoruz. Zira bizim en büyük önceliğimiz hayat pahalılığıyla mücadele” dedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan da yılın 2. Enflasyon Raporu’nun tanıtımı gayesiyle düzenlenen bilgilendirme toplantısında, bir evvelki rapor periyoduyla tıpkı formda, 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 24 düzeyinde gerçekleşeceğini iddia ettiklerini söyledi.
Bu gelişmelere ek olarak TCMB makro finansal istikrarı destekleyici adımlar attı. Buna nazaran TCMB, Türk Lirası cinsi yurt dışı repo süreçlerinden sağlanan fonlar ve yurt dışından kullanılan krediler için 1 yıla kadar vadede yüzde 12 olan zarurî karşılık oranının vadeye nazaran farklılaştırılarak 1 aya kadar vadede yüzde 18’e, 3 aya kadar vadede yüzde 14’e yükseltildiğini duyurdu.
Dolar/TL haftayı evvelki haftalık kapanışın yüzde 0,6 üzerinde 38,8870’ten tamamladı.
Gelecek hafta yurt içinde çarşamba ekonomik itimat endeksi, perşembe dış ticaret istikrarı, cuma büyüme ve TCMB Finansal İstikrar Raporu dataları takip edilecek.
