“Neden Kedi? Çünkü Kedi” sergisi açıldı
Özge Gökbulut Özdemir, Işık Gökbulut ve Tomur Atagök… Farklı jenerasyonlardan üç bayan sanatçı, ArtContact İstanbul Çağdaş Sanat Fuarı’nda bir ortaya gelerek “kedi” imgesi etrafında düşünmeye, düşündürmeye devam ediyor.
15 Kasım 2024’te açılan Bir Sokak Kedisi standıyla yola çıkan Özge Gökbulut Özdemir’in projesi, artık fuarda “Neden Kedi? Neden: Kedi” başlığıyla izleyici karşısında. Stant, yalnızca estetik bir söz değil; toplumsal bir duruş öneriyor. Sanatkarın tabiriyle, kedi artık yalnızca bir hayvan değil; direncin, özgürlüğün ve dışlanmışlığın simgesi.
SOKAKLARDAN BİENAL’E UZANAN BİR TEMSİL
Kedi imgesi bu yıl sadece bu stantta değil, 2025 İstanbul Bienali’nde de başrolde. Bienalin teması “Üç Ayaklı Kedi”, kolektif şuurda bu figürün ne kadar derin ve yeni bir yeri olduğunu gösteriyor. Özdemir’in standı ise bienalden çok daha evvel bu temaya dikkat çekerek sanatsal bir sezgiyle ön alıyor. Proje, sokak hayvanlarına yönelik şiddet olaylarının gölgesinde bir ses, bir vicdan daveti olmayı amaçlıyor.
KEDİ KIZLAR: GERÇEK Mİ, YANSIMA MI?
Serginin dikkat çeken bir öbür modülü, Işık Gökbulut’un “Kedi Kızlar” başlıklı metni. Bu metin, günümüz bayan temsillerini sorgulayan sert lakin şiirsel bir tenkit içeriyor. Gökbulut’a nazaran her kedi tabiatı gereği özgün, doğal ve hudutlarını kendi çizen bir karakter taşırken, birtakım bayan temsilleri, bilhassa tanınan kültürün tesiriyle bu doğallıktan uzaklaşıyor.
Yapay hoşluk algılarının, toplumsal medya estetiklerinin yönlendirdiği bayan kimliğini sorgulayan Gökbulut, “kediye özenen ancak kedi olamayan” bayanları anlatıyor. “Kedi kızlar”ın, doğallıkla değil; onaylanma isteği ve ilgi beklentisiyle var olmaya çalıştığını söylüyor.
TOMUR ATAGÖK’E ONUR MÜKAFATI: FEMİNİST BELLEĞE VEFA
Sergide ve fuarda üçüncü durağımız, kısa müddet evvel kaybettiğimiz kıymetli sanatçı, akademisyen ve müzeci Prof. Dr. Tomur Atagök. ArtContact İstanbul tarafından verilen “Sanatçı Onur Ödülü”, sırf bir meslek anısı değil; bir neslin, bilhassa bayan sanatkarların belleğini onurlandırma eforu. Atagök, bilhassa 1980’lerden itibaren bayan kimliği, vücut siyasetleri ve çağdaş müzecilik hususlarında öncü işler üretti. Bayan vücudunu bir anlatı tabanı olarak kullanan yapıtları, yalnızca sanat değil; toplumsal tenkit olarak da okunabilir. Yıldız Teknik Üniversitesi’nde Sanat ve Tasarım Fakültesi’nin kuruluşunda yer alarak eğitim alanında da kalıcı izler bıraktı.
Ayrıca Türkiye’de bir “Kadın Müzesi” fikrini gündeme taşıyan birinci isimlerden biri olarak, sırf sanatla değil; bellekle, tarihle ve gelecek vizyonuyla da ilgilendi. Bu ödül, onun çok katmanlı katkılarına gecikmiş bir hürmet duruşu olarak kabul edilmeli.
ÜÇ BAYAN, ÜÇ KATMAN, TEK SORUYLA ORTAK BİR KARŞILIK: NEDEN KEDİ?
Özge Gökbulut Özdemir’in doğayı, Parıltı Gökbulut’un vücudu ve Tomur Atagök’ün belleği temsil ettiği bu üçlü yapı; bayan sanatkarlar ortasında kuşaklararası bir diyalog örneği sunuyor. Hepsinin işlerinde ortak olan şey ise şu soru etrafında dönüyor:
“Neden kedi?” Ve en yalın, en sarsıcı karşılık tekrar birebir biçimde geliyor: “Neden: Kedi.”
