“Oscar’ın Yabancıları” 23 Ocak’ta başlıyor

İstanbul Çağdaş Sinema’nın “Oscar’ın Yabancıları” isimli programı, bu yıl biri sürpriz sinema olmak üzere toplamda 11 milletlerarası sineması ağırlıyor. 23 Ocak’ta başlayacak programda, dünyanın çeşitli şenliklerinde gösterilmiş ve mükafatlar kazanmış, izleyiciyle birinci kere buluşacak üretimlerin da yer aldığı özel bir seçki sunuluyor.
KOSTA RİKA’DAN FAS’A BAYAN ÖYKÜLERİ
Programda bu sene bayan kıssaları öne çıkıyor. Oscar yarışının geneline de damgasını vuran bayan temalı sinemalar “En Güzel Memleketler arası Film” kategorisinde kendini gösteriyor. Aktivist bayanlar, geçmişteki sırlarını paylaşan bayanlar, güç seçimler yapmak zorunda kalmış bayanlar ve toplumsal direnç gösteren bayanların öykülerini anlatan sinemalar ortasında; Danimarka’nın Oscar adayı Şişli Kız, Berlin Sinema Festivali’nde “Panorama İzleyici Ödülü”nü kazanan Kosta Rika üretimi Tutuşan Bir Vücudun Anıları, Kuzey Hindistan’da erkek hâkim bir karakolda işe başlayan polis memurunun uğraşını izleyen Santosh ve Fas’ta klasik müzikler söyleyen yani “şeyha” olmak isteyen Touda’nın direnişini anlatan Touda’yı Herkes Seviyor yer alıyor.
HOLLYWOOD’UN ‘ÖTEKİSİ’
İstanbul Modern’de sinemaseverlere her yıl dünya sinemasının en çarpıcı örneklerini keşfetme fırsatı sunulduğuna dikkat çeken Sinema Küratörü Müge Turan, “Çekişmeli Oscar yarışının bu heyecan verici kategorisi, dünya sinemasında o yıl en çok konuşulan bahislerin özeti niteliğinde oluyor. Farklı coğrafya ve kültürleri temsil eden bu sinemalar, Oscar ödüllerinin alternatif yüzünü yansıtarak, Hollywood’un ‘ötekisi’ olarak çeşitli şenliklerde izlenmiş ve mükafatlar kazanmış imaller olarak dikkat çekiyor. Her biri, sinemanın gücünü ve çeşitliliğini gözler önüne seren, toplumsal, kültürel ve politik bağlamlarda derinlemesine işlenmiş öyküleri sunuyor” dedi.
Perşembe günleri tüm gösterimlerin fiyatsız olduğu İstanbul Çağdaş Sinema’nın biletleri, müzenin web sitesi üzerinden satın alınabilir.
OSCAR’IN YABANCILARI PROGRAMI (23 Ocak–2 Şubat)
ANNEANNEM ÖLMEDEN EVVEL NASIL MİLYONER OLURUM
Yönetmen: Pat Boonnitipat
Oyuncular: Putthipong Assaratanakul, Usha Seamkhum, Sanya Kunakorn
Tayland’dan kısa listeye giren bu birinci sinema, terminal kanser teşhisi konan anneannesine bakarak onun milyonlarca dolarlık mirasını elde etmeyi uman üniversiteden terk M’yi husus alıyor. Şad edilmesi sıkıntı biri olan anneannesinin sevgisini kazanmak hiç kolay değildir ve üstelik miras için tek rakip de o değildir. Vakit tükenmeden anneannesinin gözdesi olmak için güçlü bir uğraşa girişir. Gerçek öyküden esinlenen bu duygusal drama, Tayland’da yılın en yüksek gişe hasılatını elde emekle kalmadı, birebir vakitte Güneydoğu Asya’da geniş bir muvaffakiyet kazandı. Usha Seamkhum’un etkileyici performansı, onu adeta bir “ulusal anneanne” figürü haline getirerek izleyicilerin kalbini fethetti.
ARMAND
Yönetmen: Halfdan Ullmann Tøndel
Oyuncular: Renate Reinsve, Ellen Dorrit Petersen, Øystein Røger
Okulun yıl sonu tatiline kısa bir mühlet kala, iki çocuk hakkındaki bir suçlama ortalığı karıştırır. Ünlü bir oyuncunun oğlu olan Armand ve başka çocuk ortasındaki akrabalık ilgileri nedeniyle, suçlamanın süratle yayılmasından kaygı eden okul yetkilileri, ebeveynleri ivedilikle bir toplantıya çağırır. Lakin kuşku, dilek ve saplantılar ortasında dolaşan bu toplantı süratle denetimden çıkar. Renate Reinsve’nin çok katmanlı performansıyla öne çıktığı Armand, cinsellik ve gerçeklik arayışının bulanık sularında gezinen etkileyici bir ruhsal dram. Liv Ullmann ile Ingmar Bergman’ın torunu olan direktörün Cannes’da “En Güzel Birinci Film” mükafatını kazandığı bu güçlü üretim, şaşırtan stilistik tercihleriyle dikkat çekiyor.
EVRENSEL DİL
Yönetmen: Matthew Rankin
Oyuncular: Matthew Rankin, Pirouz Nemati, Amir Amiri
Resmi lisanların Farsça ve Fransızca olduğu Winnipeg’de geçen sinema, kendilerini tuhaf vazifelerin içine atan çocuklarla, farklı gayelerle kentin diğer noktalarına dağılan karakterlerin kıssasını anlatıyor. Bu karakterlerden ikisi, cins rehberi Massoud ve devletteki işinden istifa ederek Manitoba’daki annesinin yanına gitmeye karar veren Matthew (yönetmenin kendisi). Üniversal Lisan, bir yandan 1980’ler ve 1990’lar İran sinemasına yazılmış bir aşk mektubu, öteki yandan da Winnipeg’in sıra dışı yönetmeni Guy Maddin’in tesirlerini taşıyor. Kendine mahsus itidalli mizahı ve şefkatli yaklaşımıyla, coğrafik ve sinemasal manada farklı dünyaları bir ortaya getiriyor; göç ve yerinden edilme üzere şimdiki mevzuları zekice kurgulayarak vakit, yer ve lisan algımızı alt üst ediyor.
FLOW: BİR KEDİNİN YOLCULUĞU
Yönetmen: Gints Zilbalodis
Letonya’nın Oscar adayı, suyun karar sürdüğü dünyada geçen bir animasyon. Başkahramanı bir kedinin liderliğindeki grupta, bir köpek, bir lemur, bir sekreter kuşu ve bir kapibara bulunuyor. Sular altında kalmış ve terk edilmiş bir dünyada hayatta kalmaya çalışan bu hayvanların seyahati, tipik aile sinemalarındaki esprili diyaloglar ve çılgınca hareketlerden fazla, hayvanların doğal davranışları ve bağlantı biçimleriyle öne çıkıyor. Bu doğalcı yaklaşım, maceralı öyküsünü ekolojik bir masal olarak derinleştiriyor. Flow, yaşı yahut hayvan sevgisi ne olursa olsun izleyicileri büyüleyecek bir imal.
JOKEY
Yönetmen: Luis Ortega
Oyuncular: Adriana Aguirre, Karina Bazán, Roberto Carnaghi
Daha evvel Melek sinemasıyla tanınan Arjantinli auteur Luis Ortega, içten ve unutulmaz bir tansiyonla geri dönüyor. Jokey, jokeyler Remo ve ortağı Abril’in öyküsünü mevzu alıyor. Eski bir yıldız olan Remo bağımlılıkları ve tehlikeli inadıyla gayret ederken, Abril, Remo’nun yerini alıp yarışlarda daha büyük muvaffakiyetler elde etmeye kararlıdır. İkilinin yolları, bir vakitler Remo’nun hayatını kurtaran ve yaklaşan yarışlarda onun kazanması için büyük bahis oynayan mafya babası Sirena ile kesişir. Kostüm dizaynından aksiyon anlarını dans sekanslarıyla içe içe geçirmesine kadar, sinema, izleyicisini renkli, stilize ve komik bir seyahate çıkarıyor.
SANTOSH
Yönetmen: Sandhya Suri
Oyuncular: Shahana Goswami, Sunita Rajwar, Pratibha Awasthy
Yönetmenin bu birinci kurmaca sineması, polis memuru olan eşinin misyonu başında öldürülmesinin akabinde dul kalan Santosh’un, bir devlet programı aracılığıyla kocasının yerine kırsal Kuzey Hindistan’daki bir karakolda işe başlamasını bahis alıyor. Santosh’un gayretlerine karşın amiri, düşük kasttan bir babanın kayıp kızını bildirmek için yaptığı başvuruyu sert bir biçimde reddeder. Genç kızın cesedinin bulunması ise toplulukta protestoların fitilini ateşler. Olumsuz kamuoyunu yatıştırmak isteyen yetkililer, soruşturmayı yönetmesi için bayan müfettiş Sharma’yı görevlendirir. Santosh, Sharma’nın erkek hâkim dünyadaki dik duruşunu ve bayan şiddetine karşı verdiği çabayı hayranlıkla izler. Sinema, ayrıntılı gözlemleriyle toplumun iç yüzünü gözler önüne sererken, delillerin ve karakterlerin açığa çıkmasıyla şekillenen güçlü bir polisiye. İki bayan karakterin içsel çatışmaları, istekleri ve yozlaşmış sistemdeki çabasını, iki usta oyuncunun etkileyici performansıyla güçlendiriyor.
SHAMBHALA
Yönetmen: Min Bahadur Bham
Oyuncular: Thinley Lhamo, Sonam Topden, Tenzing Dalha
Uzak Nepal Himalayaları’nda geçen bu etkileyici sinema, kimlik ve özgürlük arayışında olan Pema’nın kıssasını anlatıyor. Geleneklerin çağdaş dünyadan etkilenmeden sürdüğü bir topluluğa bağlı Pema, Tashi ve onun iki kardeşi Karma (bir rahip) ve Dawa (bir öğrenci) ile evlendirilir. Fakat Tashi’nin, Lhasa’ya yaptığı ticaret gezisinden dönmemesiyle, Pema, gebe haliyle onu aramak için güçlü bir seyahate çıkar. Dağlar boyunca süren bu fizikî seyahat, sonunda Pema’nın kendi shambhala’sını –huzurun ve sakinliğin yerini– aradığı manevi bir serüvene dönüşür. Görsel zenginliği ve içsel derinliğiyle Shambhala, hem ferdi hem de toplumsal çatışmalara dokunan, özgün bir kıssa sunuyor.
ŞİŞLİ KIZ
Yönetmen: Magnus von Horn
Oyuncular: Victoria Carmen Sonne, Trine Dyrholm, Besir Zeciri
Birinci Dünya Savaşı sonrası Kopenhag’da geçen bu sinema, savaşta kaybolan kocasının akabinde kendi ayakları üzerinde durmaya çalışan genç terzi Karoline’in kıssasını anlatıyor. Karoline çalıştığı fabrikanın sahibi Jørgen’le bir yakınlık kurarken, talihsizlikler onu gereksinim sahibi bayanlara hizmet veren bir dükkânın sahibi Dagmar’la tanıştırır. Bu alaka, her iki bayan için de derin sonuçlar doğuracaktır. Toplum dışına itilmiş bayanları cesurca ele alan ve siyah-beyaz sinematografisiyle dikkat çeken bu stilize hata dramı, genç bir terzinin periyodun en berbat şöhretli katillerinden biriyle kurduğu baht belirleyici ilişkiyi, peri masalı ile gotik kâbus ortasında bir yerde işliyor.
TOUDA’YI HERKES SEVİYOR
Yönetmen: Nabil Ayouch
Oyuncular: Nisrin Erradi, Joud Chamihy, Jalila Talemsi,
Müzik, Touda için her şeydir. Hem en büyük tutkusu hem de Fas’ta klasik bir bayan sanatçı, yani “şeyha” olma hayalini gerçekleştirecek bir seyahattir. Küçük bir kasabada pavyonlarda sahne almak zorunda olsa da, bir gün Kazablanka’ya gidip hürmet gören bir şeyha olmayı ve müzik sayesinde işitme ve konuşma engelli oğlu Yassine’e daha âlâ bir hayat sunmayı umut eder. Şeyhalar için müzik sırf bir geçim kaynağı değil, tıpkı vakitte bir direniş biçimidir. Erkeklerin ve ailesinin baskısına karşın Touda hayallerinden vazgeçmez. Nisrin Erradi’nin etkileyici performansı, bu güçlü kıssaya derinlik katıyor.
TUTUŞAN BİR VÜCUDUN ANILARI
Yönetmen: Antonella Sudasassi
Oyuncular: Sol Carballo, Paulina Bernini, Juliana Filloy
65 yaş üzeri üç bayanın anılarına dayanan bu sinema, izleyicisini haz, dilek, aşk ve kadınlık üzerine derin bir keşfe çıkarıyor. Cinselliğin tabu olduğu bir periyotta büyüyen bu bayanlar, kıssalarını kendi sesleriyle anlatırken, anlatılanlar 65 yaşındaki tek bir oyuncunun vücudunda hayat buluyor. Kosta Rikalı direktörün “büyükannelerimle yapamadığım konuşmalar” olarak tanımladığı sinema, bayanların sırlarını ve bâtın isteklerini paylaştığı bir dokudrama olarak şiirsel ve etkileyici bir anlatı sunuyor.