Profesör ve doçent kadro atamalarında esneklik: ‘Rektör atama sistemi değişmeden yapılırsa dengesizlik yaratır’
Devlet üniversitelerinde profesör veya doçent kadrolarına atamada esneklik sağlayan düzenleme Resmi Gazete’de yayımlandı. Yükseköğretim Kurulu’nca (YÖK) yapılan yeni düzenlemeyle, devlet üniversitelerinde profesör veya doçent kadrolarına atamalarda “Öğretim elemanı taban takım sayısını aşan bütün atamalarda, minimum takımlar da dahil olmak üzere takımların en fazla 3/4’ü tıpkı unvan için kullanılabilir” kararı uygulanmayacak.
‘ESNEKLİK VE ÇEŞİTLİLİK SAĞLAYABİLİR’
Eğitim-İş İzmir 4 No’lu Yükseköğretim Şube Başkanı Elbet Kale yapılan yeni düzenlemeyi Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Kararın olumlu ve olumsuz yanları olduğunu söyleyen Kale, olumlu istikametlerini “Bu düzenleme üniversitelere takım planlamasında daha fazla esneklik ve çeşitlilik kazandırabilir. Makul unvanlarda daha fazla akademisyen atanabilmesi, üniversitelerin gereksinimlerine nazaran daha dinamik bir yapı kurmasına imkan tanıyabilir. Ayrıyeten, belli uzmanlık alanlarında daha fazla profesör ve doçent istihdam edilmesi, akademik derinliği artırarak bilimsel üretkenliği destekleyebilir” kelamlarıyla açıkladı.
‘EŞİTSİZLİKLERİ DERİNLEŞTİREBİLİR’
Kale, kararın olumsuz istikametlerine ait ise “Ancak bu düzenlemenin kimi riskleri de beraberinde getirdiği unutulmamalıdır. Takım dağılımında dengesizlikler oluşması, birtakım alanlarda çok yoğunlaşmalara neden olabilir. Bu durum, üniversiteler ve kısımlar ortası eşitsizlikleri derinleştirebilir. En kıymetlisi ise, atamalarda liyakat ve performans kriterlerinin göz gerisi edilmesi durumunda, akademik kalite önemli biçimde ziyan görebilir. Bu nedenle, düzenlemenin tesirleri büyük ölçüde uygulama sürecindeki şeffaflık, kontrol ve liyakat temelli yaklaşıma bağlı olacaktır” tabirlerini kullandı. Kale, “söz konusu düzenlemenin; akademik kaliteyi artırıp artırmayacağının, üniversitelerin bu değişikliği nasıl uygulayacağına ve akademik takım planlamasında ne kadar dikkatli davranacaklarına bağlı olduğunu” belirtti.
‘KATKI YERİNE DENGESİZLİK YARATABİLİR’
YÖK’ün yaptığı her yeni düzenlemenin mevcut problemleri çözmek yerine yeni problemlere yer hazırlamakta olduğunu söz eden Kale, “Bu durumun temelinde, üniversitelerin idare yapısındaki demokratik eksiklikler yatmaktadır. Bilhassa rektör atama süreci, akademik özerklik ve liyakat unsurlarıyla çelişmektedir. Bu meseleler devam ederken, YÖK’ün yaptığı bu son değişiklik, rektör atama sistemindeki meseleler çözülmeden yapıldığı için, akademik kaliteye katkı sağlamak yerine yeni dengesizlikler yaratma riski taşımaktadır” dedi.
‘TEMEL SORUN SİYASİ ATAMA’
Üniversitelerde öncelikli sorunun rektör atamaları olduğuna vurgu yapan Kale, “Üniversitelerdeki en temel problemlerden biri, rektörlerin seçimle değil, siyasi atamalarla belirlenmesidir. Bu durum, akademik özerkliği zayıflatmakta ve üniversiteleri bilimsel üretimden uzaklaştırmaktadır. Rektörlerin seçimle belirlenmesi, üniversitelerin kendi iç dinamikleriyle yönetilmesini sağlayacak ve liyakat temelli bir yapı kurulmasına katkı sunacaktır. Yeni yasa düzenlemesi beklenmektedir” diye konuştu.
‘DEMOKRATİK BİÇİMDE SEÇİLMELİ’
Kale son olarak şunları söyledi:
“Ataması bekleyen İzmir Demokrasi Üniversitesi rektörü hakkında birçok kabahat duyurusuna karşın, vazife mühleti dolmuş olmasına rağmen yargı süreci başlatılamamıştır. Bu durum, hukukun üstünlüğü prensibine terstir. Bu üniversitedeki hukuk tanımaz uygulamaları sonlandırmak ismine bir an evvel yeni bir rektör ataması yapılması ya da yeni yasanın demokratik bir biçimde yapılarak üniversite içinden yahut dışından demokratik seçimlerle rektör seçilmelidir.”
