Türkiye’deki market fiyatları ile Almanya’daki fiyatlar arasında uçurum var: ‘Yoksulluğu mu kıskanacaklar ?’
CHP Manisa Milletvekili, TBMM Plan ve Bütçe Komitesi üyesi Vehbi Bakırlıoğlu, Almanya ile Türkiye’deki market fiyatlarını karşılaştırdı. Araştırma Almanya’daki zincir marketlerle Türkiye’deki Tarım Kredi Kooperatifleri marketindeki 23 eser üzerinden yapıldı. Araştırma, Türkiye’deki dar gelirli yurttaşların temel besine erişimde ne kadar zorlandığını da ortaya koydu. Araştırma sonucuna nazaran, temel besin eserlerinin birçok Avrupa’da daha ucuz. Yurttaş, Türkiye’de makarna, un, yağ, bakliyat üzere en temel muhtaçlıklarını dahi yüksek fiyatlardan almak zorunda kalırken, birebir eserler Almanya’daki zincir marketlerde nerdeyse yarı fiyatına satılıyor.
TÜRKİYE’DE 8, ALMANYA’DA 12
Türkiye’de taban fiyat net 22 bin 104 lirayken, Almanya’da minimum fiyat net 1800 avro. Lakin Almanya’da çalışma saatlerine ve çalışılan konuma nazaran fiyat artabiliyor. Almanya’daki bir minimum fiyatlı emekçi fiyatıyla marketten çok daha fazla eser alabilirken, Türkiye’deki işçi, temel besin ve paklık gereksinimlerini karşılarken dahi fiyatının değerli bir kısmını harcamak zorunda kalıyor. Türkiye’deki taban fiyatlı emekçi fiyatıyla temel besinlerden oluşan sepetini yaklaşık 8 defa doldururabilirken, birebir sepeti Almanya’daki taban fiyatlı personel 20 defa doldurabiliyor. Araştırmaya nazaran, Türkiye’deki minimum ücretlinin, iktidardan “12 sepet” alacağı bulunuyor. Almanya ile Türkiye’deki birtakım eserlerin fiyat karşılaştırması şöyle:
“500 gr çubuk makarna Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 19.90 lira, 1 kg un Almanya’da 0.59 avro, Türkiye’de 30 lira, 1 kg salça Almanya’da 6.56 avro, Türkiye’de 69.90 lira, 500 gr pirinç Almanya’da 2.29 avro, Türkiye’de 75.90 lira, 500 gr bulgur Almanya’da 1.09 avro, Türkiye’de 29.50 lira, yarım kilo yeşil mercimek Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 72 lira, 500 gr nohut Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 65.50 lira, 500 gr kuru fasülye Almanya’da 1.39 avro, Türkiye’de 79 lira, 1 litre çiçek yağı Almanya’da 1.49 avro, Türkiye’de 69.90 lira, 1 kg toz şeker Almanya’da 0.89 avro, Türkiye’de 79.50 lira, 1 kg dana kıyma Almanya’da 9.90 avro, Türkiye’de 629.95 lira, 250 gr beyaz peynir Almanya’da 1.89 avro, Türkiye’de 56.90 lira, 500 gr çiçek balı Almanya’da 3.19 avro, Türkiye’de 399.95 lira, 500 gr çay Almanya’da 7.49 avro, Türkiye’de 117.95 lira, 76’lı bebek bezi Alanya’da 10.75 avro, Türkiye’de 389.90 lira.”
NEYİ KISKANACAK?
Toplamda 23 eserin fiyatı Almanya’da 88.90 avro, Türkiye’de ise 2 bin 940 lira. CHP’li Bakırlıoğlu, “Almanya’da taban fiyatlı Hans 1 kilogram tavuğu 4 avroya yerken, bizim taban ücretlimiz 175 liradan yiyebiliyor. Türkiye’de minimum fiyatla 35 kilo dana kıyma alınabilirken, Almanya’daki taban fiyatlı 181 kilo kıyma alabiliyor. Bilhassa et ve süt eserlerindeki tablo ülkemiz ismine içler acısı hale gelmiş durumda. Hangi eseri kıyaslasak Türkiye’deki minimum fiyatlı ziyanda çıkıyor. Tarımı bitirdiler, hayvancılığı yok ettiler, çiftçiyi üretemez hale getirdiler. Türkiye’deki minimum fiyatlı temel besinlerden oluşan sepetini 2 bin 940 liraya doldurabilirken, Almanya’daki taban fiyatlı birebir sepetini yalnızca 88.90 avroya dolduruyor. İktidar ‘Almanya bizi kıskanıyor’ diyordu fakat bu yoksulluğu, bu geçim kederini mi kıskanacaklar ?” diye sordu.
LÜKSTÜ HAYAL OLDU!
Türkiye’de minimum ücretlinin dışarıda yemek yemesinin artık lüks değil “hayal” haline geldiğini lisana getiren Bakırlıoğlu “Meşhur Big Mac endeksine nazaran baktığımızda da Türkiye’de minimum ücretlinin içinde bulunduğu acı tabloyu daha net görebiliyoruz. Şu anda Türkiye’de Big Mac menü 320 lira, Almanya’da ise 12.49 avro. Türkiye’deki taban fiyatlı yalnızca 69 kere menü yerken, Almanya’daki minimum fiyatlı 144 kere birebir menüyü yiyebiliyor. Yani iktidarın yarattığı enflasyon canavarı, işçinin 75 burgerini çoktan midesine indirmiş. İktidar yalnızca market değil, yemek hesabında da sınıfta kalmış durumda” dedi.
DAHA UCUZ
Türkiye’de taban fiyat net 22 bin 104 lirayken, Almanya’da taban fiyatın net 1800 avro olduğuna işaret eden Bakırlıoğlu, şunları söyledi:
“Bir vakitler Avrupa değerli derdik. Bugün Almanya’daki markette yağ, un, makarna, deterjan üzere temel besin hususlarının birçoğu Türkiye’ye nazaran daha ucuz. Et ve süt eserleri ortasındaki fiyatlarda ise dağlar kadar fark var. Türkiye’de enflasyon yalnızca fiyatları değil, insanların hayatını da kemiriyor. Taban fiyat alım gücünü yitirmiş, temel gereksinimlere dahi yetmez hale gelmiştir. Bu kabul edilemez bir fakirleşme ve adaletsizliktir. Geldiğimiz noktada Türkiye, Avrupalılar için bile epey kıymetli.”
Bakırlıoğlu, Türkiye’de enflasyonun resmi bilgilerin çok üzerinde hissedildiğini belirterek “Türkiye, OECD ülkeleri içinde besin enflasyonu ve gelir adaletsizliği sıralamalarında üst sıralarda yer alıyor. Mukayeseli fiyat listesi, TL’nin paha kaybı ve ekonomik siyasetlerin yurttaş üzerindeki yıkıcı tesirini gözler önüne seriyor” değerlendirmesini yaptı.
